PSYCHOMETRIA I DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA Zagadnienia egzaminacyjne 2010
1. Test psychologiczny - charakterystyczne cechy. Rodzaje testów z przykładami. Psychometryczne standardy dla testów. Obiektywność, standaryzacja (elementy wystandaryzowanego testu).
2. Rzetelność testu - definicja, rodzaje rzetelności, sposoby obliczania poszczególnych rodzajów współczynników rzetelności. Dlaczego psycholog powinien znać rzetelność testu? Błąd pomiaru systematyczny a losowy, źródła każdego z błędów. Błąd standardowy pomiaru - definicja, dlaczego psychologowi niezbędna jest znajomość tego rodzaju błędu. Sposoby szacowania przedziałów ufności, interpretacja wyników (wynik prawdziwy, wynik otrzymany, poziom ufności).
3. Pojęcie trafności testu, jej rodzaje. Sposoby szacowania trafności testu Czy w każdej sytuacji testowania potrzebna jest wiedza o tych samych rodzajach trafności?
4. Czym jest normalizacja testu? Rodzaje norm stosowanych w psychologii. Normy standardowe, ich charakterystyka (średnia, odchylenie standardowe, liczba jednostek, wyniki wysokie, niskie, itp.), sposób zamiany wyników surowych na standaryzowane. Wady norm rangowych i równoważnikowych. Czym powinien kierować się psycholog dobierając test do badań diagnostycznych?
5. Kulturowa adaptacja testów - czym jest, kiedy się ją przeprowadza? Elementy emikalne i etikalne w teście - które wymagają szczególnie uważnego podejścia w adaptacji testu? Rodzaje równoważności adaptowanych testów. Zasady językowej adaptacji testów. Procedury tłumaczenia pozycji testowych, ich wartość w adaptacji testu psychologicznego.
6. Zasady konstrukcji testu psychologicznego. Strategie tworzenia testu - racjonalna, empiryczna. Etapy tworzenia testu - charakterystyka każdego z nich. Cel pomiaru i operacjonalizacja - co mają ze sobą wspólnego? Formaty pozycji testowych - rodzaje; od czego zależy wybór danego formatu pozycji testowych? Na czym polega treściowa i językowa analiza pozycji testu? Style odpowiadania. Zasady językowe konstrukcji pozycji testowych. Zasady przeprowadzania badań pilotażowych.
7. Pomiar inteligencji. Interpretacja I.Q. (wg Bineta i Wechslera). Rodzaje testów inteligencji, dobór w zależności od celu badania. Skala Termana-Merrill - historia jej powstania, charakterystyka wersji stosowanej w Polsce. Profilowa interpretacja wyników wg Valetta. Rzetelność skali Termana-Merrill. Wskaźniki poziomu inteligencji: Binetowski, I.Q. surowy i I.Q. standaryzowany - ich zalety i wady. Ograniczenia w stosowaniu skali Termana-Merrill.
8. Skale D.Wechslera - WISC-R WAIS-R, Podstawy teoretyczne konstrukcji skal, pojęcie ilorazu inteligencji - różnica w stosunku do I,Q. w skalach Binetowskich. Budowa skal wechslerowskich. Obszary stosowania skal - wg D.Wechslera, wg współczesnej psychologii. Rodzaje wskaźników spadku inteligencji, ich użyteczność w diagnozie klinicznej. Charakterystyka poszczególnych testów wchodzących w skład skal Wechslera - rodzaje zdolności mierzonych każdym z testów!!!! Rodzaje czynników pozaintelektualnych wpływających na obniżenie wyników. Kliniczna analiza wyników badania skalami, wyniki charakterystyczne dla poszczególnych zaburzeń - czy profil wyników WTSC-R/WAIS-R pozwala na diagnozę upośledzenia umysłowego, organiki, schizofrenii, nerwic, trudności w uczeniu się, ADHD, choroby Alzheimera? Zalety i wady wechslerowskiego podejścia do pomiaru inteligencji.
9. Testy Matryc Ravena - wersje i formy stosowane w Polsce, przeznaczenie każdej z nich (grupa docelowa). Podstawy teoretyczne konstrukcji testów. Zasady budowy, zastosowanie testów. Czy testy Ravena można uznać za neutralne kulturowo? Argumenty za i przeciw.