1300739193

t iCZNl ■£?

t iCZNl ■£?

LJROPEJSKA Hf

-

KAPITAŁ LUDZKI

NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI

Projekt „Rozwój potencjału Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej poprzez dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy" jest współfinansowany przez Unią Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

możemy zinterpretować to jako wyraz wygodnictwa Zenona, albo pomyśleć, że bardzo się spieszy. To drugie przyjdzie nam do głowy łatwiej, jeśli przed chwilą rozmawialiśmy o tym, że „czas szybko leci”. W ten sposób zaktywizowaliśmy sobie schematy związane ze spieszeniem się i upływem czasu. Schemat dotyczący wygodnictwa, choć obecny w naszych strukturach wiedzy, pozostał natomiast nie zaktywizowany.

Schematy są także odpowiedzialne za selektywność pamięci - lepsze zapamiętywanie informacji związanych niż nie związanych ze schematem. Sprawę komplikuje jednak fakt, że poszczególne informacje mogą należeć do określonej struktury wiedzy nie tylko na zasadzie zgodności z nią (np. kibol jest agresywny), ale także na zasadzie całkowitej z nią sprzeczności (kinol jest pacyfistą). Badania pokazują, że zarówno zgodność ze schematem, jak całkowita sprzeczność ze schematem podnosi poziom ich zapamiętywania. Warto tym pamiętać w najróżniejszych przedsięwzięciach graficznych!

Schematami, które mają najbardziej oczywisty związek z działaniami są skrypty. Reprezentują one ciągi zdarzeń i działań. Stanowią zatem nie tylko umysłowe narzędzie pozwalające zrozumieć i zapamiętać zdarzenie, ale są też gotowymi programami zachowania w określonej sytuacji. Jeśli dentystka mówi do nas „zapraszam”, to siadamy w fotelu i otwieramy usta. W tym wypadku jesteśmy świadomi wpływu skryptu na nasze zachowanie.

Co jednak ciekawe, podobne efekty możliwe są przy całkowitym nie uświadamiania sobie przez człowieka aktywizacji określonego skryptu. Bargh, Chen i Burrows aktywizowali u swoich badanych albo cechę “uprzejmy” albo “asertywny” - początkowym zadaniem badanych było układanie sensownych zdań z ciągów słów, a ciągi te zawierały pojęcia

Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej ul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawa tel. [phone], faks 022 517 96 25 www.swps.pl