mistrza prowadzenia dialogu, całe życie spędził na rynku ateńskim rozmawiając.
Dyskusja:
- metoda negatywna (inaczej „ironia sokratejska, zbijanie argumentów przeciwnika, wykazywania jego słabości, uświadamianie mu jego niewiedzy tak aby zwątpił w soją wiedzę)
- metoda pozytywna (inaczej „majeutyczna”, naprowadzanie rozmówcy na właściwy tok myślenia, sztuka zadawania pytań)
Sokrates zwracał dużą uwagę na definicje. Kazał rozmówcą definiować pojęcia których używają.
Szkoła megarejska (Euklides)
Rozwinęła kunszt prowadzenia sporów i dyskusji.
Erystyka = dialektyka zdeprawowana Eubulides: Paradoks kłamcy: czy zdanie „kłamca kłamie” jest prawdziwe czy fałszywe.
Wg. Definicji kłamcy zdanie jest fałszywe
wymagające definicji Np. absolut, pierwsza przyczyna
Sądy (np. p jest q [śnieg jest biały])
Sądy domagają się dowodu który polega na umieszczeniu sądu w hierarchii i odniesieniu go do sądu wyższego.
Sylogizmy - schematy wnioskowania w strukturze sądów.
Np.
Sokrates jest człowiekiem.
Człowiek jest śmiertelny.
Wniosek: Sokrates jest śmiertelny.
Na szczycie hierarchii pojawiają się ‘najwyższe prawa myślenia’ które nie domagają się dowodu:
1. Zasada tożsamości - A=A wszelkie A jest A, cokolwiek jest prawdziwe musi się zgadzać ze samym sobą
2. Zasada sprzeczności
a) wersja ontologiczna (dot bytu) -nie może być jakoś i zarazem tak nie być
b) wersja logiczna (dot sądów) -zdania sprzeczne nie mogą być równocześnie prawdziwe np. ~(p i ~P)
c) wersja psychologiczna (dot przekonań) - nie można być jednocześnie o czymś przekonanym a jednocześnie być przekonanym że tak nie jest
3. Zasada wyłączonego środka (wersja logiczna) - z dwóch zdań sprzecznych co najmniej jedno musi być prawdziwe (p lub ~p)
Euklides (Aleksandryjski) — 300r p.ae. -twórca aksjomatyzacji biometrii i elementów biometrii
Aksjomaty
- wg. Euklidesa - pewniki (1-5), zdania oczywiste których nie można kwestionować
- postulaty, wymagania które nie muszą być intuicyjnie oczywiste
Stoicy — III w p.ae. - Ilwn.e.
Stoicy pierwsi użyli terminu logika, wcześniej ta