24204

Ujejski pokochał Paryż. Tu wyszły drukiem „skargi Jeremiego’. Ale nie znalazł tu aprobaty dla swego utworu u wielkich ojców polskiej romantyki.

W marcu 1848 podpisał organizowaną przez słowackiego konfederację przedwstępną, żądającą od cesarza swobód autonomicznych dla Galicji.

Przeżył w Paryżu rewolucję lutową 1848. brał w niej udział.

Ponad czasem politycznych doświadczeń.

Powrót do Lwowa w połowie 1848. nie angażował się politycznie, wystąpił publicznie tylko raz, w auli uniwersyteckiej z wykładem o miłości ojczyzny. Przygotował dwa tomiki wierszy

„kwiaty bez woni”, „zwiędłe liście”.

Precyzacja programu literackiego: zadaniem poety jest tworzenie wizji przyszłości, odkrywanie kart liistorii zapisanej przez Boga; mesjanistyczny program przyszłości Polski. Wbrew klęsce artyleryjskiego bombardowania Lwowa pisał wiersz „Krzyż a miecz!”.

Uznawał się za spadkobiercę wielkich romantyków, zwł. Słowackiego.

Czarnolas romantycznego poety.

Małżeństwo z Henryką Komorowską. Dzierżawa Pawłowa i Podlipców. Sojusz z przyrodą i ludem, spokój wiejskiego życia. Np. wiersz „Ojcowski psalm" - po urodzeniu pierworodnego syna. Realizowanie tradycyjnej ziemiańskiej sielanki.

Syna nazwał Kordian.

Jeremi wśród przedburzowe ów.

Ostatnie pokolenie romantyków wzywało Ujejskiego do przerwania milczenia. Nawiązał z nimi listowne kontakty, bliższą przyjaźń z Adamem Pajgertem, do którego napisał wiersz „do młodego poety Adama p.", będący wykładem zmodernizowanego programu poetyckiego Jeremiego, ograniczenia poezjomania na rzecz czytelności i dostępności wiersza, który swą rolę budowania ojczyzny ducha ma spełniać wobec czytelników najprostszych. Przyjaźń także z Mieczysławem Romanowskim. Jemu dał dewize, romantyczną definicję poezji „Poezja jest jasnowidzeniem ideału zagubionego na ziemi i bolesnym pragnieniem doścignienia go”.

1857 porzucił dom i rodzinę, wraz z Kordianem przeniósł się do Medyki, siedziby mecenasa kultury Mieczysława Pawlikowskiego. Marzył o podroży do Ziemi świętej.

Obfita twórczość poetycka „Listy spode Lwowa” 1860; udział w tworzeniu „dziennika literackiego”.

Rezygnacja z wiersza na rzecz prozy. Listy spode Lwowa wypowiadały walkę bierności w imię aktywności, oportunizmowi - w imię nonkonformizmu, lojalizmowi - w imię buntu.

Ujejski a Pol.

Listy spode Lwowa to ostatni wielki manifest romantyczny. Oskarżenie romantyzmu skarlałego i oswojonego, którego ucieleśnieniem miał być Wincenty Pol, którego nawet oskarżał o współpracę z zaborcą w licznych polemikach na łamach czasopism i wystąpieniach. Próba wstrząśnięcia sumieniem narodu, skłonnego do uznania niewoli za stan normalny.

Próba czynu.

1860 ruszył Ujejski do Jass w Mołdawii. Chciał słowo wprowadzić w czyn. Czyn nie zrodził się, rewolucji nie było, powstał tylko patetyczny, patriotyczny i optymistyczny wiersza

„Marsz polski”.

W Żubrzy i we Lwowie