24510

Następną antynatnralistyezną cechę dramatów Przybyszewskiego stanowią interpretacje ideologiczne narzucane przez autora przedstawianym wydarzeniom. Mianowicie w swych pierwszych dramatach Przybyszewski zademonstrował w całej rozciągłości znaną już z innych dziedzin jego twórczości teorię o karze ścigającej nieuchronnie ludzi za popełnione wprawdzie przez nich, ale niezależnie od ich woli czyny. Bohaterowie Dla szczęścia i Złotego rana są postawieni w takich sytuacjach, że ulegając instynktom, spod których władzy nie można się wyzwolić, i dążąc do osiągnięcia szczęścia z ukochaną kobietą - łamią tym samym uznawany przez Przybyszewskiego „ukryty porządek”, którego przekroczenie mści się „już nie w siódme, ale setne pokolenie”.

Bohaterowie dramatu Złotego runa, znajdują się w sytuacji, z której w ramach poglądów autora, nie ma wyjścia: ulegając determinującym całe ich postępowanie instynktom łamią tym samym „ukryty porządek” świata i w konsekwencji ściągają na siebie karę w postaci powtórzenia takiego samego występku - w tym wypadku następnego cudzołóstwa. Niestety jednak z przebiegu akcji dramatu nie wynika, ażeby pomiędzy trzema wchodzącymi tu w grę cudzołóstwami istniał jakiś związek przyczynowy, wprost przeciwnie, są to wydarzenia zupełnie od siebie niezależne.

Jak już wiemy, w Złotym runie pozornie, ratuje sytuację wprowadzenie specjalnej postaci autorskiego rezonera, Ruszczyca, który nieustannie komentuje, w myśl założeń Przybyszewskiego, rozgrywające się wypadki i wyciąga z nich wnioski, do których bez jego pomocy trudno byłoby dojść.

W Złotym runie dopiero pod koniec utworu dowiadujemy się, jaki był rzeczywisty stosunek Ruszczyca do Rembowskiego. Co więcej u Przybyszewskiego, podobnie jak u Ibsena, główne fakty miały miejsce z reguły przed podniesieniem kurtyny, a w samym dramacie obserwujemy jedynie groźne reperkusje tych faktów.

Treść:

ZŁOTE RUNO Dramat

Tytuł dramatu nawiązuje do starogreckiego mitu o argonautach, żeglarzach, którzy wyruszyli na daleką i niebezpieczną wyprawę morską w celu zdobycia złotej skóry baraniej -złotego runa.

OSOBY:

Gustaw Rembowski - dyrektor zakładu leczniczego, mąż Ireny, miał romans z Heleną

Łącką

Irena - jego żona, miała romans z Zygmuntem Przesławskim Ruszczyć - ojciec Gustawa Łącki - lekarz zakładowy

Zygmunt Przesławski - literat, daleki kuzyn pani Rembowskiej

Nieznajomy

Lokaj

Rzecz dzieje się w sanatorium leczniczym wielkiego miejsca kąpielowego. Cały dramat rozgrywa się w trzech aktach.

2