28006

EKONOMIA WYKŁAD 2

Formy instymcjonalno-prawne własności:

Własność prywatna może być formalnie własnością pojedynczych osób, instytucji. Własność grupy osób - instymcjonalnym wyrazem będą SPÓŁKI przy kryterium podziału, jakim jest zakres odpowiedzialności - wyróżniamy:

a)    spółkę z nieograniczoną odpowiedzialnością w których wspólnicy odpowiadają nie tylko osobistymi wkładami ale i majątkiem osobistym;

b)    spółka z ograniczaną odpowiedzialnością (sp. z o. o.) - odpowiadają wspólnicy odpowiadają tylko wnoszonymi wkładami;

c)    spółki komandytowe - w których jeden ze wspólników zwany komandatariuszem ponosi całkowitą odpowiedzialność, zaś pozostali wspólnicy - komplementariusze nie ponoszą odpowiedzialności (bądź w bardzo ograniczonym zakresie).

W innym podziale spółki dzielimy na:

L Spółki Cywilne tworzone w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego;

2 Spółki Handlowe tworzone w oparciu o przepisy kodeksu handlowego:

a)    osobowe - w umowie akcentuje się skład osobowy spółki;

b)    kapitałowe - akcentują wysokość wnoszonego kapitału sp. z o.o i sp. akcyjne.

Cechy gospodarki rynkowej:

L spółki prawa handlowego i cywilnego są organizacjami zarobkowymi, celem ich działalności jest dochód;

2 jednakowe szanse posiadają różne formy własności;

3.    aktywna rola pieniądza- pieniądz jest miernikiem efektywności gospodarowania;

4.    znaczenia nabierają stosunki umowne nawiązywane między przedsiębiorstwami;

5.    zwiększa się stabilność finansowa warunków gospodarowania;

6.    ceny ustalane są przez przedsiębiorstwa i weryfikowane przez rynek;

7.    na rynku dominuje nabywca;

8.    kredytowanie bankowe zależy od wiarygodności przedsiębiorstwa;

9.    umowne warunki zaciągania i udzielania kredytu kupieckiego (odłożone płatności) między przedsiębiorstwami. Funkcjonowanie gospodarki rynkowej -opiera się na następujących zasadach:

-    dominacja prywatnej własności czynników produkcji;

-    rynkowa alokacja zasobów gospodarczych;

Funkcjonowanie gospodarki rynkowej wymaga spełnienia określonych warunków:

a)    dominacja prywatnej własności i swobodny transfer prywatnych praw własności;

b)    swoboda prowadzenia działalności gospodarczej;

c)    istnienie sprawnie działających instytucji obsługujących rynek (giełdy, banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, biura prawne);

d)    istnienie integralnego rynku (różnych jego segmentów); rynek towarów, siły roboczej, usług, waluty, finansowy. Flinkcje rynku.

Ł Rynek dokonuje wyceny różnych dóbr i usług.

2 Rynek jest podstawowym źródłem informacji dla podmiotów gospodarczych.

3.    Rynek jest warunkiem racjonalnego wykorzystania zasobów gospodarczych.

4.    Rynek umożliwia ustalenie stanów równowagi w gospodarce.

5.    Rynek jest weryfikatorem społecznej prywatności produkcji.

Zalety i słabości gospodarki rynkowej.

>    (zalety) - tendencje do racjonalnego wykorzystania zasobów gospodarczych

-    efektywny system motywacyjny,

-    duża innowacyjność gospodarcza

-    duża elastyczność

-    dobre zaopatrzenie sklepów zwiększenie zakresu swobód obywatelskich

>    (słabości, wady) • konkurencja - ogranicza procesy monopolizacji gospod.

-    niedoskonały system informacyjny między przedsiębiorstwami

-    bariery w dostępie do rynków zagranicznych

-    ograniczona przenośność czynników produkcji

-    w sferze produkcji - negatywne efekty zewnętrzne np. nieprzestrzeganie zasad ochron środowiska negatywne efekty zewnętrzne w konsumpcji - przekraczanie pewnych norm przyjętych zachowali społecznych

-    występowanie zjawisk destabilizujących gospodarkę : bezrobocie, negatywne zjawiska społeczne, bieda prawdziwa i udawana, narkomanizm, prostytucja.

Charakterystyka gospodarki centralnie planowanej:

1. Państwowa własność czynników produkcji 2 Polityczna alokacja zasobów gospodarczych 3. Centralizacja zarządzania gospodarki planowania

4 Nakazowo rozdzielczy charakter systemu polegający na narzucaniu przez centralną biurokrację państwową zadań produkcyjnych i przydzielanie środków finansowych

5.    Administracyjne kształtowanie cen

6.    Hierarchiczna podległość kierownictwa instytucji, przedsiębiorstw, biurokracji polityczno partyjnej.

2