przypadkach samodzielności, ponieważ porozumienie w tej sprawie zawiera wojewoda jako organ administracji rządowej.
Kompetencje Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków:
prowadzenie rejestru zabytków znajdujących się na terenie województwa (decyduje o dokonaniu wpisu),
składanie wniosków o ujawnienie w księdze wieczystej danej nieruchomości faktu wpisania jej do rejestru zabytków,
składanie wniosków do starosty o określenie szczególnych warunków działalności budowlanej lub wydanie stosownych zarządzeń ze względu na ochronę zabytkowych układów urbanistycznych i zabytkowych zespołów budowlanych wpisanych do rejestru.,
wydawanie zezwoleń na prace i roboty przy zabytkach oraz prace archeologiczne i wykopaliskowe, na dokonywanie jakichkolwiek zmian w zabytkach (np. odnawianie, zdobienie), na przemieszczanie zabytków nieruchomych z naruszeniem skomponowanego lub ustalonego tradycją układu terenowego oraz na przenoszenia zabytków ruchomych z naruszeniem skomponowanych lub ustalonych tradycją wnętrz budownictwa świeckiego i sakralnego,
- wydawanie decyzji o użyczeniu zarejestrowanego zabytku przez jej właściciela do celów wystawienniczych i badawczych (na okres nie dłuższy od 6 m-cy w ciągu każdych 5 lat),
wstrzymanie działań podjętych bez wymaganego zezwolenia oraz nakaz przywrócenia zabytku lub jego otoczenia do poprzedniego stanu na koszt osoby, która ich dokonała
- wydanie nakazu właścicielowi lub użytkownikowi zabytku przeprowadzenia konserwacji,
decyzja o wykonaniu robót ze środków państwowych,
wniosek o zabezpieczenie wierzytelności Państwa z tytułu robót konserwatorskich
prowadzonych na zabytkach nieruchomych w formie hipoteki przymusowej,
wniosek o przejęcie na własność Państwa zabytku nieruchomego,
przejście na własność zabytku ruchomego za odszkodowaniem w wysokości wartości
zabytku,
wiosek do starosty o zabezpieczenie zagrożonego w jakiś sposób dobra kultury w
formie ustanowienia tymczasowego zajęcia,
wniosek o przyznanie odznaki „Za opiekę nad zabytkami”,
przekazanie przedmiotów ruchomych do muzeum lub innej placówki naukowej po stwierdzeniu ich zabytkowego charakteru.
Kto i w jakich sytuacjach powinien zawiadomić wojewódzkiego konserwatora zabytków:
- osoby prowadzące roboty budowlane i ziemne w razie ujawnienia przedmiotu, posiadającego cechy zabytku (niezwłocznie)
znalazca przedmiotu archeologicznego lub odkrywca wykopaliska (niezwłocznie),
- właściciel lub użytkownik zabytku o wydarzeniach mogących mieć wpływ ujemny na stan i zachowanie zabytku oraz o zmianie miejsca przechowywania zabytku ruchomego (w ciągu 1 m-ca),
- osoba, która otrzymała zabytek w drodze spadku, darowizny lub zapisu (3 m-ce).