może być stosowana jedynie:
- w przypadkach szczególnych, wskazanych przez ustawę
- przypadki te określają owe fakty korrwalidujące nieważną czynność prawną - np. upływ czasu, wykonanie nieważnej umowy, wpis do rejestru (np. darowizna powinna być złożona w formie aktu notarialnego, ale jeśli forma nie będzie zachowana, to jeśli świadczenie to zostało spełnione, darowizna jest ważna)
b) konwersja
konwersja - przemiana nieważnej czynności prawnej na inną, ważną czynność prawną, odpowiadającą chociażby częściowo hipotetycznej woli stron II. WZRUSZALNOŚĆ
1) Czynność prawna wzruszalna (nieważność względna, un i ew aż ni aln ość)-wywołuje wszystkie określone w jej treści skutki prawne, które jednak mogą ulec uchyleniu lub zmianie, jeżeli:
- uprawniona do tego osoba skorzysta z przysługującego jej w tym względzie prawa podmiotowego
- uczyni to we wskazanym terminie
2) Czynność prawna może być wzruszona przez:
a) samo oświadczenie woli uprawnionego podmiotu (pozasądowe) - uchylenie się od skutków oświadczenia woli następuje pod wpływem błędu, podstępu lub groźby
b) konstytutywne orzeczenie sądu - prowadzi do unieważnienia albo do zmiany treści czynności prawnej
3) Jeżeli czynność prawna zostanie wzruszona, konsekwencje stąd wynikające (zmiana lub unieważnienie czynności prawnej) następują ze skutkiem wstecznym, to znaczy od chwili dokonania wzruszonej czynności prawnej
4) Uprawnienie do wzruszania czynności prawnej ograniczone jest terminem zawitym - ze względu na ochronę obrotu prawnego
III BEZSKUTECZNOŚĆ ZAWIESZONA
1) Bezskuteczność zawieszona - tymczasowe wstrzymanie skutków dokonanej czynności prawnej do momentu nadejścia określonego zdarzenia
2) Wadliwie wykonana ta czynność prawna nie wywołuje przewidzianych w niej skutków prawnych, ale żadna ze stron nie może w okresie oczekiwania (do momentu nadejścia określonego zdarzenia) uwolnić się od zawartej umowy, powołując się na jej nieważność
3) Sytuacje bezskuteczności zawieszonej wyznaczane są tylko przez przepisy ustawy
4) Zdarzenie , od którego ziszczenia zależy pełna skuteczność czynności prawnej:
- wskazywane tylko przez przepisy ustawy
- jest to ex post wyrażona zgoda na czynność prawną nazywana potwierdzeniem
- zgoda ta po udzieleniu moc wsteczną - uznaje niezupełną do tego czasu czynność prawną za w pełni dokonaną i skuteczną od chwili jej dokonania
5) podmioty uprawnione do potwierdzenia czynności prawnej
- z reguły osoby trzecie nieuczestniczące w dokonaniu czynności prawnej, których interesy wymagają ochrony w razie dokonania czynności prawnej - np. potrzebna zgoda wierzyciela na przejęcie długu dokonane między dłużnikiem a przejemcą
- czasem strona czynności prawnej - np. osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnej może sama potwierdzić umowę po uzyskaniu zdolności do czynności prawnej IV. BEZSKUTECZNOŚĆ WZGLĘDNA
1) służy zapobieganiu temu, aby niewadliwa czynność prawna nie uniemożliwiała wykonywania prawa jakiejś innej osoby, nie uczestniczącej w owej czynności prawnej (umowie)