wyłączony również z życia świeckiego, zabronione było pożycie małżeńskie, tacy pokutnicy podejmowali także pewne praktyki, np. posypywali się popiołem, w skrajnych przypadkach opisy mówią nawet o jedzeniu popiołu, po odbyciu pokuty przychodzono do spowiednika, który nakładał ręce - powrót do wspólnoty)
3. ponowne przyjęcie do wspólnoty (przeważnie następowało w wielką sobotę, ale był te z czas kiedy pokutników przyjmowano w Wielki Czwartek,..
Z biegiem czasu pokuta publiczna zaczęła zanikać. Ok. VIII w. Była b. rzadko i ograniczona została do najcięższych przewinień. Z biegiem czasu zaczęto także ograniczać długość trwania pokuty. W sposób szczególny zarezerwowano na pokutę czas Wielkiego Postu.
Formuła rozgrzeszenia:
Do XIII w. modlitwa rozgrzeszenia miała formę błagania. (Niech się nad Tobą zmiłuje Bóg Wszeclimogący,... niech ci Bóg udzieli łaski przebaczenia... - długa) Później nabrała formy orzekającej (Ja ciebie rozgrzeszam.). W ciągu wieków również kładziono inny akcent w formule rozgrzeszenia. Pierwotnie skupiano się na pokucie (stąd pierwsza nazwa: sakrament pokuty).Od VII zwracano większą uwagę nie na pokutę, ale na samo wyznanie grzechów. Z tego wzięła się nazwa sakramentu: spowiedź. W czasie scholastycznym zwracano większą uwagę na rozgrzeszenie. SB. Wal II zalecił odnowę sakramentu pokuty i pojednania. Na nowo opracowano cały ryt. Zadość temu poleceniu spełniła Kongregacja do spraw kultu Bożego Watykańska wydając w 1973 wydanie typiczne. W PL ukazały się tłumaczone w 1981. Księga przewiduje dwie formy celebracji tego sakramentu:
obrzęd pojednania wielu penitentów z indywidualną spowiedzią i rozgrzeszeniem (np. przy rekolekcjach, musi być forma przygotowania - ma on charakter liturgii słowa). Ukazuje wspólnotowy, społeczny wymiar grzechu.
Obrzęd pojednania wielu penitentów z ogólną spowiedzią i ogólnym rozgrzeszeniem
Podstawową formą pojednania jest indywidualna forma spowiedzi. W sytuacjach wyjątkowych można udzielić pojednania ogólnego. O możliwości decyduje bp. Diecezji. W' większości chodzi o kraje misyjne. Jeśli nie ma możliwości, a kapłan nie zna języka. Jeśli jest zagrożenie życia.
Jeśli minie sytuacja, która wymagała ogólnego rozgrzeszenia, penitent ma obowiązek wyznać te grzechy.