38609

formalnie rzecz biorąc - jeszcze wówczas nie było, bo pierwszy jej opis znajdujemy dopiero w opublikowanej półtora wieku później pracy H. Le. Chateliera (1926). Takich oraz im podobnych przykładów można zresztą przytoczyć znacznie więcej.

Udział Polaków w rozwoju myśli organizacyjnej doczekał się już wielu naukowych opracowań, zainteresowany tą problematyką Czytelnik może więc sięgnąć do odpowiednich dzieł Pomocny w tym celu może być zwłaszcza przegląd dokonany przez W. Kieżuna w dwumiesięczniku “Master of Business Administration”.

Autor podjął tam próbę oceny dokonań Polaków w kolejnych okresach ich narodowych dziejów: Rzeczypospolitej Szlacheckiej, II Rzeczypospolitej. PRL-u oraz Polski współczesnej.

Z całokształtu dostępnych na ten temat źródeł wynika, że dorobek polskiej myśli organizacyjnej jest - doprawdy - imponujący. Okazuje się m.in.; że w kształtowaniu się organizacyjnej wiedzy Polacy brali zawsze aktywny udział, byli przy jej narodzinach, współtworzyli ją i uczestniczyli we wszystkich niemal fazach jej późniejszego rozwoju.

Wyjątkowo duże są pod tym względem zasługi Karola Adamieckiego (1866-1933), nazywanego niekiedy, bardzo słusznie zresztą, Taylorem Wschodniej Europy .

Już w roku 1903 opublikował on naukowy artykuł pt. “O zasadach organizacji pracy zbiorowej”, zawierający pierwszy zarys jego w pełni samodzielnej i nowatorskiej koncepcji harmonizacji pracy4. Koncepcja ta zakłada, że w każdym przedsięwzięciu wszystkie biorące w mm udział czynniki, powinny być ściśle ze sobą zgodne, słabość któregoś z nich bowiem osłabia wynik całości. Zgodność powinna objąć zarówno organy współdziałające ze sobą, jak i ich działania, a także ludzi tworzących “Żywy” organizm, jakim jest zakład wytwórczy. Koncepcja ta, znacznie zresztą w późniejszych pracach autora rozwinięta, przyjęła się w nauce pod nazwą prawa harmonii.

Spory jest też dorobek Adamieckiego na polu inicjowania organizacyjnych badań oraz upowszechniania ich wyników w praktyce. Jego zasługą jest m. in. Wprowadzenie do programów nauczania w Politechnice Warszawskiej nowego przedmiotu pod nazwą “Zasady organizacji pracy”, jak również utworzenie Instytutu Naukowej Organizacji przekształconego następnie w Towarzystwo Naukowej Organizacji i Kierownictwa. W roku 1926 został Adamiecki redaktorem pierwszego polskiego czasopisma z zakresu zarządzania pod nazwą “Przegląd Organizacji”. Te i podobne osiągnięcia przyniosły mu dużą sławę, zarówno w kraju, jak i za granicą. Godne uwagi, że K. Adamiecki wyprzedził niejako o miesiąc F. W. Taylora, którego pierwsza praca na podobny temat (“Shop Management”) ukazała się w tym samym roku, tylko miesiąc później.

Europy” me funkcjonuje jeszcze w naukowym obiegu w sposób adekwatny do jego rzeczywistej wartości.