117966

Finanse i Rachunkowość Przedmiot: Prawo finansowe (ćwiczenia)

Rok akademicki 2012/2013 Dr D. Benduch

Semestr I

Autor notatki: J. Orzeł, J. Słobodzka, D. Pałecka,

O. Piotrowska, A. Barszcz, T. Rozkoszny, K. Podgórski

finansowego. O ile więc podmiot prawa finansowego jako instytucję prawną można traktować jako pojęcie ogólne i abstrakcyjne, o tyle jako instytucję prawa finansowego należy go rozpatrywać wyłącznie na tle konkretnego działu prawa finansowego. Wyłącza to możliwość rozważania w sposób ogólny kwestii podmiotowości finansowej na tle całego systemu finansów publicznych, pociągając za sobą konieczność jej rozważania wyłącznie na tle poszczególnych działów prawa finansowego, a nawet, w szeregu wypadków, na tle konkretnych aktów prawnych, zaliczanych do poszczególnych działów prawa finansowego.

Można wręcz stwierdzić, iż na gruncie prawa finansowego nie da się stworzyć jednolitej konstrukcji podmiotowości podatkowej, znajdującej zastosowanie w całym jego obszarze, tak jak ma to współcześnie miejsce na gruncie prawa cywilnego. Wynika to ze specyfikacji funkcji, jakie spełnia prawo finansowe.

Sposób kształtowania podmiotowości prawnej w sferze prawa finansowego powoduje, iż krąg podmiotów jest wewnętrznie zróżnicowany. Konsekwencje takiej sytuacji przejawiają się na różnych płaszczyznach.

Konsekwencją takiego stanu na płaszczyźnie legislacyjnej jest często niemożność ustanowienia dla kilku podatków wspólnych konstrukcji normatywnych, jeśli ich zakres podmiotowy się nie pokrywa.

Przyznanie podmiotowości prawno finansowej oznacza, iż dany podmiot ją posiadający może nabywać prawa i obowiązki ze sfery prawa finansowego. Może zatem wstępować w stosunki prawno finansowe.

4. laki jest charakter prawny budżetu Państwa I budżetów jednostek samorządu

Charakter prawny budżetu jest złożony. Należy rozpatrywać go wielopłaszczyznowo. Po pierwsze, należy wskazać na relację pomiędzy budżetem a ustawą budżetową. Jak wielokrotnie wspomniano, nie można tych pojęć rozumieć jako synonimów. Ustawa budżetowa jako akt prawny jest pojęciem znaczeniowo szerszym niż budżet. Budżet jest jednym z wielu załączników do ustawy budżetowej. Jednocześnie należy podkreślić skutki prawne uchwalania budżetu państwa w formie ustawy. Powstaje pytanie, jakie normy prawne zawarte są w ustawie budżetowej i do kogo są skierowane. Problem klasyfikowania norm prawnych wynikających z budżetu państwa oraz ustawy budżetowej jest w doktrynie dyskutowany, jedno bowiem uważają budżet za akt indywidualny (administracyjny), inni za akt zawierający ogólne normy prawne. Obecnie w literaturze przedmiotu podkreśla się nieaktualność i drugorzędny charakter tych rozważań, bowiem ze względu na specyficzny charakter planowania finansowego budżet i ustawę budżetową należy postrzegać w inny sposób. Zarówno budżet, jak i inne objęte ustawą akty planowania należy traktować jako akty zarządzania finansowego państwem. Ustawa budżetowa (budżet) ma niewątpliwie wiążący charakter. Charakter ten jest potrzebny do tego, by nadać im moc wiążącą najsilniejszą z możliwych i zobowiązać do powinnego zachowania adresatów ustawy budżetowej. Istnienie tej mocy wiążącej zobowiązuje organy władzy publicznej do gromadzenia dochodów w zgodzie z wolą narodu. Jednakże moc wiążąca ustawy budżetowej ma charakter ograniczony ze względu na tom że dotyczy zawsze zachowań przyszłych i niepewnych.

Kolejnym aspektem specyficznego charakteru prawnego budżetu jest to, że budżet jako plan finansowy jedynie porządkuje skutki finansowe obowiązywania innych ustaw, Budżet jako plan nie tworzy bowiem źródeł dochodów ani nie uzasadnia wydatków budżetowych, te bowiem wynikają z innych ustaw. Źródła dochodów wynikają z ustaw materialnoprawnych i podobnie jak wydatki państwa są pochodną ciążących na państwie zadań.

Również wewnętrzny charakter budżetu jest złożony. Ujęte w budżecie państwa, budżetach j.s.t. i planach finansowych jednostek budżetowych dochody oraz przychody stanowią prognozy ich wielkości, natomiast wydatki oraz łączne rozchody stanowią nieprzekraczalny limit. Oznacza to, że stronę dochodową budżetu należy traktować jak przewidywanie, a więc podmioty publiczne realizujące tę stronę budżetu mają obowiązek zachowania staranności w realizowaniu dochodów, a ich wysokość nie jest dla tych podmiotów bezwzględnie obowiązująca. Zupełnie inny charakter ma strona wydatkowa, o której można powiedzieć, iż ma charakter bezwzględnie obowiązujący.

Wydatki budżetowe należy bowiem postrzegać jako nieprzekraczalne limity.

5. Omów zasady tworzenia, uchwalania i kontroli budżetu w Polsce.