45269

DEMOKRYT Z ABDERY (ok. 460-370 p.n.e.) - filozof grecki z Tracji, uważany za twórcę -atomizmu, teorii istnienia świata, w myśl której podstawowym jego budulcem są atomy, rozumiane jako - formy, - idee przedmiotów dostrzeganych intelektualnie, a nie zmysłowo, istniejące w próżni i podlegające - ruchów. Demokiyt rozumiał próżnię jako - niebyt konieczny do zaistnienia tego, co jest - bytem, ruch natomiast pojmował jako przemieszczanie się atomów, mogących tworzyć skupiska różnych światów, bo atomów jest nieskończenie wiele, jak i wiele jest postaci ruchu, np. pierwotny, kosmogoniczny, prekosmiczny, chaotyczny, niescentralizowany, wirowy.

SOFIŚCI - grupa filozofów, nauczycieli i wychowawców, działających w Atenach w V w. p.n.e., wędrujących i przygotowujących ludzi do żyda publicznego poprzez naukę wysławiania się. dopingowanie do zdobywania wykształcenia; w swej pracy wykorzystywali - dialektykę, znajomość slowotwórstwa i - estetyki, czym sprawli, że filozofia nabrała humanistycznego wyrazu; za nauczanie pobierali pieniądze; najoryginalniejszym sofistą był - Protagoras.

PROTAGORAS Z ABDERY (ok. 480-411 p.n.e.) - filozof grecki, najbardziej znany - sofista; jego -minimalistyczna, - sensualistyczna i - relatywistyczna filozofia miała wymiar - antropologiczny. "Wszystkiego miarą jest człowiek* - tak brzmi jedyne zdanie zachowane z jego najważniejszego dzieła Rozprawa polemiczna o prawdzie i bycie. Nie istnieje żadne absolutne - kryterium prawdy, nie ma opinii mniej lub bardziej prawdziwych, są tylko lepsze lub gorsze, jeśli weźmiemy pod uwagę ich praktyczne konsekwencje. Wszystkie zdania są jednakowo prawdziwe, ałe jeśli jedne są lepsze od drugich, to należy trzymać się tych lepszych - tak pokrótce wyglądał - praktycyzm Protagorasa. Bezpośrednią konsekwencją relatywizmu sofistów był - konwencjonalizm. Skoro wszystkie prawdy są względne, to o ich powszechnym obowiązywaniu może decydować tylko wspólna umowa. Prawo, religia, moralność oraz język to najdobitniejsze przykłady obowiązywania takiej konwencji. Z relatywizmem i konwencjonalizmem Protagorasa i sofistów polemizował - Sokrates oraz - Platon.

Eleacl. szkoła filozoficzna zapoczątkowana przez Ksenofanesa z Kolofonu. a uformowana przez Parmenidesa. istniejąca w Vl-V w. p.n.e. Należeli do niej: Zenon z Elei. Melissos Empedokles.

Poglądy elearów można streścić następująco: istnieje tylko wieczny, niezmienny i nieruchomy bvt nie ma niebytu, ruch zaś jest przechodzeniem od bytu do niebytu. Szkoła elearów była reakcją na przyrodnicze koncepcje jońskiej szkoły filozofii przyrody i stanowiła w pewnym sensie podbudowę idealizmu Platona (wprowadziła rozróżnienie między światem rzeczy samych w sobie a światem

fenomenów).

Jońscy filozofowie, filozofowie pierwszego okresu rozwoju starożytnej filozofii greckiej, nawiązujący do przedfilozoficznych umiejętności. Pośród nich można wyodrębnić kilka grup:

1)    pierwszą stanowili najstarsi filozofowie przyrody z Talesem na czele. Oprócz Talesa należeli do niej: Anaksymenes i Anaksymander. Ich poglądy na temat powstania wszechświata i praw w nim rządzących były punktem wyjścia dla grup następnych, których drogi rozeszły się na przeciwne krańce.

2)    Heraklita

3)    Elearów

4)    następna grupa dążyła do pogodzenia stanowisk, należeli do niej Empedokles. Anaksaaoras i atomiści. Stworzyli oni najdojrzalsze teorie filozoficzne tego okresu.

Atomizm (z greckiego "atomos" - niepodzielny), pogląd, wg którego każdego rodzaju rzeczywistość - zarówno tzw. materialna, jak duchowa (psychiczna) - tworzą elementy proste: atomy. Także sposób tłumaczenia zjawisk, polegający na rozkładaniu ich na czynniki pierwsze.

1) Podstawy atomizmu filozoficznego stworzył w starożytności Leiioppos. dojrzałą postać nadał mu Demokryt z Abdery. Zakładał, że istniejące odwiecznie, niezmienne i niepodzielne atomy poruszają się w przestrzeni, łącząc się w coraz to nowe przejściowe asocjacje, postrzegane jako rzeczy i