Konflikty międzynarodowe wprowadzenie do teorii i historii
Rozdział V
Zimna Wojna
Początek XX wieku jest to istotny czas dla nas społeczeństwa, gdyż nie doszło wtedy do III wojny światowej, a tylko do zimnej wojny, gdzie incydentalnie odbywały się walki pomiędzy USA, a ZSRR. Zimna wojna jest uznawana za okres trwania silnych wrogich sporów, które nie przeradzały się w otwarty konflikt. Ich agresja była tak intensywna, że spodziewali się zbrojnego starcia mocarstw. Konflikt między państwami sprzymierzonymi zdawał się już być nieunikniony. Ich spór wynikał z dwóch innych ideologii głoszonych przez państwa zwycięskie.
W latach 1947-1989r. miała miejsce zimna wojna, natomiast pomiędzy 1947-1963 doszło prawdopodobnie do rozmów między Stanami Zjednoczonymi, a Związkiem Radzieckim. W latach 70 i 80, XX wieku dochodziło do kontaktów, gdzie starano się doprowadzić do jakichkolwiek negocjacji na temat kontroli zbrojeń i porozumień rozbrojeniowych.
Koniec zimnej wojny dobiegł bardzo szybko.
Zimna wojna nabrała formę wyjątkowości mimo tego, że był to czas trwającego kryzysu i napięcia, aczkolwiek nigdy nie przybrał stanu otwartego konfliktu zbrojnego pomiędzy dwoma rywalizującymi supermocarstwami. Zimna wojna pozwala nam spojrzeć na stosunki międzynarodowe oraz pokazuje aktywność dwóch dokonanych wyborów w polityce zagranicznej na temat powstrzymywania i odstraszania rywala.
Jedno z pytań, które zadajemy dotyczy tego, co wywołało zimną wojnę ? Na to pytanie nie możemy udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ istnieją trzy ujęcia zimnej wojny. Były to trzy szkoły myślenia o tych sprawach. Powodowało to iż między politykami i naukowcami dochodziło do wielkich sporów na ten temat.
Tradycjonaliści twierdzą, że był to Stalin i Związek Radziecki , a dyplomacja amerykańska miała charakter defensywny, gdy sowieci byli agresywni i ekspansywni. Z trudem przychodziło uświadamianie Amerykanom natury zagrożenia przez Związek Radziecki. Gdy było już po zakończeniu II wojny światowej Amerykanie zasugerowały utworzenie uniwersalnego systemu bezpieczeństwa grupowego pod postacią Organizacji Narodów Zjednoczonych. Natomiast Związkowi Radzieckiemu nie zbyt ich strategia się spodobała, gdyż planowali powiększenie i umocnienie własnego otoczenia i wpływów w strefie Europy Wschodniej Tuż po wojnie w tej strefie ZSRR utrzymywało swoje ogromne armie. Według tezy tradycjonalistów fakty ze strony Związku Radzieckiego uświadomiły Stanom Zjednoczonym, że są zagrożone, co rozpoczęło zimną wojnę.
Rewizjoniści, którzy zapoczątkowali pisać w latach 60 i 70, XX wieku, twierdzili, że do zimnej wojny bardziej przyczynił się ekspansjonizm Stanów Zjednoczonych niż Związku Radzieckiego, ponieważ na końcu II wojny światowej ład międzynarodowy nie był dwubiegunowy. Rewizjoniści są zdania, że Związek Radziecki był dużo słabszy od Stanów Zjednoczonych, gdyż Stany Zjednoczone były w posiadaniu broni nuklearnej. Rewizjoniści uważali, że osobowość Stalina w stosunku do polityki międzynarodowej była zbyt wyważona, Natomiast w chinach chciał, aby komuniści Mao Ze Donga przejęli władzę.
Porewizjoniści natomiast koncentrowali się na wymiarze systemowym. Twierdzili, że nikt nie jest winny za jej rozpoczęcie oraz, że zimnej wojny nie można było uniknąć lub było to bardzo trudne ze względu na dwubiegunową strukturę powojennej równowagi sił. Po wojnie wyróżniały się na tle swoich przeciwników mocarstwa: Stany Zjednoczone i Związek Radziecki. Państwa te miały odmienne interesy, które nie zawsze pasowały przeciwnikom. Dwubiegunowość sprawiła to, że troszcząc się o własne bezpieczeństwo oba mocarstwa musiały posługiwać się siłami zbrojnymi, które miały narzucić społeczeństwu porządek. Po pewnym czasie struktura zaczęła być coraz bardziej niesprzyjająca. USA oraz ZSRR zaczęły postrzegać się jako wrogów.
Dopiero po zakończeniu wojny J L Gaddis dotarł do informacji, w których było dokładnie opisane, że to Związek Radziecki był odpowiedzialny za rozpoczęcie wojny. Jednakże nie zostało to nigdzie potwierdzone i dlatego też porewizjoniści uważali że nie ma konkretnego winowajcy tej wojny.
Polityka Franklina D. Roosevelta była prowadzona twardą, stanowczą ręką co przyczyniło się do wybuchu II wojny światowej. Przystąpił ze Stanami Zjednoczonymi do Ligi Narodów mającej formę Organizacji Narodów Zjednoczonych, w której pokładał dużą wiarę oraz próbował do niej przekonać Stalina mówiąc, że będzie to dobre dla interesów ZSRR. Jednakże polityka twardych rządów i pewności siebie Roosevelta okazały się zgubne w kwestiach dotyczących Stalina, władcy dążącego do rządów totalitarnych.
Po zakończeniu II wojny światowej, plany Stalina ewidentnie koncentrowały się na zaciśnięciu kontroli wewnętrznej. Tak jak już mówili Rewizjoniści, że Związek Radziecki odniósł duże straty nie tylko na ludności, ideologii komunistycznej i przemyśle. Atak Niemiecki na Stalina osłabiła konkretnie jego kontrolę nad własnym państwem. Stalin za wroga przyjął sobie Stany Zjednoczone tylko po to, by ludność nie ufała obcym w obliczu zagrożenia.
Tylko z tych wiadomości nie dowiadujemy się czy Stalin chciał zimnej wojny. Stalin jedynie czego chciał to pragnął zapewnić sobie odpowiednie bezpieczeństwo od wewnątrz i utrzymać zdobycze Związku Radzieckiego, które zostały uzyskane od układu w 1939r. z Adolfem Hitlerem.
Następny okres można było podzielić na trzy fazy
Pierwsza faza była w latach 1945-1947, gdy miało miejsce stopniowe formowanie się zimnowojennych realiów. Do zmian amerykańskiej strategii przyczyniło się sześć spraw, a jej pierwszą były:
- działania Sowietów w Polsce i Europie Wschodniej, Drugą kwestią sporną były gwałtowne wstrzymanie w maju 1945 roku realizacji umów lend-lease, Trzecia kwestia to poważny problem z Niemcami, Czwartym problemem była Azja wschodnia, Piątym problemem była bomba atomowa, szósta kwestia wiązała się z obszarami kolonii we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie, gdzie przed II wojną światową duże wpływy mieli Brytyjczycy. Jak najbardziej z tych sześciu problemów było realne to, że, mimo tego, że każde z nich wynikał z błędów percepcji.
Faza Druga- 1947-1949-wypowiedzenie zimnej wojny. Do drugiej fazy zimnej wojny doprowadziły wydarzenia w Grecji i Turcji.
Faza Trzecia- 1950-1952- jej apogeum.
Dwa wielkie mocarstwa, z jednej strony walczące o demokracje Stany Zjednoczone, z drugiej zaś Związek Radziecki dążący za wszelką cenę do wprowadzenia ustroju komunistycznego, wywołały zimną wojnę. Uważam, że każde państwo był nadto zapatrzone na swoje idee, które miał doprowadzić do końcowego zwycięstwa. Idee te doprowadziły do rozpoczęcia konfliktów pomiędzy światowymi mocarstwami, ponieważ były one zbyt odbiegające od siebie. I tak jak Stalin dążąc do totalitaryzmu chciał wszystko mieć dla siebie i swojego państwa, tak władze Ameryki dążyły do połączenia, zrozumienia, współpracy oraz pełnej demokracji.
Myślę także, że wojna ta była nie potrzebna; wcale nie musiało by do niej dojść gdyby tylko rządzący bardziej patrzyli w jaki sposób działa przeciwnik, jakie są jego ruchy oraz czy jest szansa na to aby przetrwać ten okres w pokoju. Mam na myśli głównie Roosevelta, którego błędem było to, iż nie przewidział jak może zachować się Stalin, a także jaką przyjął politykę odnośnie krajów Europejskich.
Zimna wojna wpłynęła bardzo negatywnie na społeczeństwo. Ludzie żyli w strachu przed kolejną wojną, przed użyciem broni masowego rażenia i w końcu przed śmiercią.
Jednakże plusem całego wydarzenia stało się to, że będące w nie najlepszych stosunkach Stany Zjednoczone Ameryki oraz Związek Radziecki potrafiły przetrwać ten okres bez bezpośredniego ataku na przeciwnika. Oba kraje mogły to zrobić ale poprzestały na prezentacjach swoich sił na innych terytoriach. Być może istniał strach w obu narodach, być może było to coś innego. Najważniejsze, że nie zostały poczynione kroki w kierunku zniszczenia wszystkich lub przynajmniej zabicia wielu istot żyjących na naszej planecie.
Patryk Serkowski
GD 17394
SLS_4
2012.06.05