56773

Po śmierci uznanych twórców starszego pokolenia (1925 Żeromski i Reymont, 1926 Kasprowicz), dotychczasowi „młodzi” przejęli rolę generacji dojrzalej. Na czołowe miejsce w życiu literackim wysunęła się grupa "Skamandia", oddziałująca silnie na ówczesne środowiska czytelnicze, m in. poprzez „Wiadomości Literackie”. Silny wpływ na poglądy środowisk inteligenckich poczęła wywierać prasa lewicowa („Dźwignia”, „Miesięcznik Literacki”) oraz twórczość związanych z mą poetów, zwłaszcza Władysława Broniewskiego.

YV roku 1933 utworzono Polską Akademię Literatury, w której skład weszło 15 członków dożywotnich (prezesem został Wacław Sieroszewski, wiceprezesem Leopold Staff, sekretarzem generalnym Juliusz Kaden -Bandrowski). Jej protektorami i członkami honorowymi byli m. in. prezydent Ignacy Mościcki, Józef Piłsudski). Krytycznie odnosiły się do faktu istnienia i działalności PAL środowiska opozycyjne wobec rządu (np. Andrzej Stmg odrzucił    propozycję    członkostwa).

W poezji lat trzydziestych dominującą postawą filozoficzną, wspólną wielu ówczesnym nurtom poetyckim był katastrofizm (liryka Mieczysława Jastruna, twórczość Józefa Czechowicza). Katastroficzne niepokoje doszły również do głosu w liryce młodych poetów wileńskich, związanych z pismem "Żagary" (Czesław Miłosz, Jerzy Zagórski, Aleksander Rymkiewicz). Inną reakcją na te same niepokoje była drwina i ucieczka we własny świat fantazji i groteski wyraźny np. w poezji Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego).

Nagrody literackie okresu międzywojennego:

W latach 1918 - 1939 po raz pierwszy w dziejach polskiej kultury literatura w tak zauważalny sposób rozwija się pod presją nagród. Przyznawanych było w tym okresie kilka ich rodzajów:

1.    Nagrody państwowe główną nagrodę państwową, ustanowioną przez ministra WRiOP (Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego) otrzymali m.in. Stefan Żeromski, Leo[pold Staff, Juliusz Kaden-Bandrowski, Wacław Berent, a za całokształt twórczości m in. Kazimiera Ołakowiczówna i Kazimierz Wierzyński

2.    Nagrody miejskie - przyznawane od 1927, np. miasta Warszawy, Lodzi, Poznania, Wilna, Lwowa, Krakowa

3.    Nagrody towarzystw literackich - np. PEN Clubu. Komitetu Kasy Literackiej i Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy im. Elizy Orzeszkowej, Związku Zawodowego Literatów Polskich im. Filomatów w Wilnie, PAL (np. "wawrzyn” Polskiej Akademii Literatury), Związku Pracy Kulturalnej im. Bolesława Piusa, Polskiego Klubu Literackiego

4.    Nagrody fundatorów prywatnych - np. Jerzego Szackiego za utwór marynistyczny

5.    Nagrody pism literackich - np. „Wiadomości Literackich” i „Prosto z mostu".

6.    Nagrody wydawców, przeznaczone dla młodych. Laureaci tejk nagrody byli zaskakująco trafilie typowani. Już w 1925 roku jurorzy nagrodzili przyszłe sławy: Marię Dąbrowską, Jarosława Iwaszkiewicza. Jana Lechonia i Kazimierza Wierzyńskiego.

Wśród instytucji i fimdatorów przyznających w Dwudziestoleciu nagrody panowały duże rozbieżności, jeśli cłiodzi o oceny dzieł i zasług twórców. Jest to widoczne w nagrodach miejskich: Warszawa nagradzała raczej pisarzy prawicy (ale też Wacława Berenta i Władysława Orkana); Łódź i Sosnowiec pozostawały wierne pisarzom lewicy (Jul;ian Tuwim, Andrzej Strug, Zofia Nałkowska), Lwów nagradzał twórców urodzonych w tym