Niemiec tylko unia personalna) ale podnosiła ich autorytet i zapewniała udział w sprawach wykraczających poza sprawy niemieckie, ale mające na nie wpływ
nawiązanie do starożytnej koncepcji państwa uniwersalnego (panowanie nad całym światem chrześcijańskim)
# Wzrost uniwersalistycznych aspiracji cesarzy do podporządkowania sobie państw spoza granic Niemiec
-> panowali w Królestwie Burgundn. Królestwie Włoskim, Sycylii podporządkowanie sobie zakonu krzyżackiego w Prusach
# Aspiracje do podporządkowania sobie władców chrześcijańskich zaczęły od XIII w. napotykać opór - w wielu państwach głoszono zasadę, że „król jest cesarzem w swoim królestwie" (niezależnym i suwerennym władcą)
B) Władza królewska
# Królowie niemieccy - władcy elekcyjni spośród wielkich feudałów. Długo utrzymali silna władze - państwo szło w okresie X-XIII w. ku rozdrobnieniu feudalnemu (we Francji już było rozdrobnienie i władza królewska w tym okresie zaczęła znów rosnąć)
# Król niemiecki: przedstawiciel państwa na zewnątrz(prowadził politykę zagraniczną, wypowiadał wojnę i zawierał pokój), naczelny wódz, najwyższy zwierzchnik lenny, najwyższy sędzia; władza pochodząca od Boga
-> miał silną podstawę materialną - dobra koronne + regalia,
# Monarchia niemiecka od początku do końca (koniec XVIII w.) była monarchią elekcyjną
# Królowie niemieccy podlegali PRZYMUSOWI LENNEMU - każde opróżnione lenno musieli nadać nowemu wasalowi (ziemia, która raz stała się