77876

Prof. Janusz Bilski

Finanse Międzynarodowe

Wykład XIV- Pieniądz międzynarodowy

1.    Powtórne związanie dolara ze zlotem, przywrócenie zawieszonej na początku lat 70-tych wymienialności dolara na złoto

2.    Konieczność wykreowania przez MFW nowego pieniądza m-owego, który stopniowo mógłby substytuować funkcje monetarne dolara amerykańskiego.- autorem byłTriffin. Gdy pomysł wszedł w fazę były 2 przyczyny tego:

-    Sytuacja w fin m-owych jaka wykształciła się pod koniec lat 60-tych

-    Potrzeba stworzenia alternatywy dla systemu amerykańskiego i zlikwidowania tej niedobrej sytuacji gdzie poziom płynności światowej decydował o deficycie amerykańskiego bilansu płatniczego.

Pod koniec lat 60 gospodarce światowej groził kryzys z powodu niedostatków płynności światowej. Podjęto decyzje o tworzeniu SDR- ów

Ocena systemu SDK ów:

Próba stworzenia alternatywy dla dolara amerykańskiego zakończyły się niepowodzeniem. SDR nigdy nie awansował do funkcji liczącego się pieniądza m-owego. Przez te lata pełnił raczej funkcję jednostki rozliczeniowej między narodowymi BC a MFW. Pod koniec lat 70-tych próbowano zreformować system SDR nadając mu nowego impulsu- koncepcja kont substytucyjnych. Polegało to na tym, że należności dolarowe w BC Europy miały być zastąpione rachunkami w SDR- ach a USA od kupowałyby od MFW swoją walutę

Przyczyny dlaczego reforma SDR nie dala oczekiwanych rezultatów:

-    Niewielki udział SDR w rezerwach światowych Niewielka płynność

-    Brak woli politycznej ze strony najbogatszych państw do promowania SDR- ów w funkcji pieniądza międzynarodowego. Kiedy tworzono SDR to entuzjastami były kraje europejskie, a przeciwnikiem było USA.

Do końca XX wieku sytuacja nic uległa zmianie - mieliśmy do czynienia z kiepską struktura pieniądza międzynarodowego polegająca na tym ze dominował w niej dolar amerykański i do końca XX w nie zmieniony został sposób zaopatrywania gospodarki światowej w dolary. Zmieniło się natomiast podejście ekonomistów do problemu podaży pieniądza m-owego od lat 60 do Pol 80-tych obowiązywała doktryna mówiąca o tym, ze podaż pieniądza światowego musi być kontrolowana przez władze międzynarodowe tak aby poziom płynności światowej odpowiadał stanowi koniunktury.

W gospodarce światowej działa mechanizm który powoduje że podaż pieniądza światowego dostosowuje się w sposób automatyczny do stanu koniunktury. Badania statystyczne raczej przeczą temu by taki mechanizm rzeczywiście działał. W 98 r kiedy mieliśmy do czynienia z potężnych kryzysem gospodarka światowa zaczęła odczuwać niedostatek dolarów. Przyczyną tego stanu rzeczy jest paradoksalna - otóż na pocz. XXI wieku zwiększył się gwałtownie pozycja inwestycyjna netto USA w gospodarce światowej. USA musiały awaryjnie uruchomić podaż dolarów dla BC świata i utworzyły siatkę swap która miała na celu dostarczania BC płynności dolarowej. Sytuacja zmieniła się radykalnie gdy utworzono euro. Zaczął wykształca się bipolarny system walutowy oparty z jednaj strony na USD, zdrugiej na euro. Euro pełni raczej funkcje pieniądza regionalnego. To potwierdza opinię, że proces powstawania pełnowartościowego pieniądza m=owego trwa kilkadziesiąt lat.

Seniorat walutowy - zysk z emisji pieniądza wykorzystywanego do płatności międzynarodowych