77877

Prof. Janusz Bilski

Finanse Międzynarodowe

Wykład V - Podstawowe teorie kursu walutowego

Założenia teorii parytetu siły nabywczej:

Teoria długich okresów, w krótkich okresach mamy czynniki zakłócające ich działanie

-    Główną determinantą są zmiany poziomu cen

Teoria parytetu siły nabywczej definiuje kurs równowagi, rozumiany przede wszystkim jako kurs równowagi bilansu handlowego lub równowagi zewnętrznej

-    Warunkiem działania tej teorii jest sprawne działanie arbitrażu towarowego, którego warunkiem jest istnienie swobody przepływu towarów i usług oraz swobody płatności zagranicznych czyli istnienia podstawowego poziomu wymienialności waluty.

Dwie wersje parytetu siły nabywczej:

Wersja absolutna - ma charakter raczej teoretyczny, zakłada że porównujemy ceny wszystkich towarów i usług występujących w gospodarce w kraju i zagranicą. Z założenia jest teorią trudną do realizacji.

-    Wersja relatywna - zakłada, że w oparciu o indeksy zmian cen obserwowane są tylko zmiany cen w wybranych okresach i badana jest zmiana tych indeksów na poziom kursu walutowego. Podstawowe zarzuty wobec tej powszechnie stosowanej metody jest to że indeksy np. CPI budowane są o koszyki dóbr, które mogą odgrywać różną rolę w różnych grupach państw.

Zarzuty wobec teorii parytetu siły nabywczej:

Teoria PPP dotyczy długich okresów, nie objaśnia zmian kursu w okresach krótkim i średnim (tym zajmują się inne dwie koncepcje: Efekt Balassy- Samuelsona i Efekt Dorbusha)

Czynniki traktowane przez Cassel'a jako zaburzające w krótkim i średnim okresie mogą działać w długim okresie.

-    Arbitraż towarowy dotyczy tylko towarów, które są przedmiotem handlu zagranicznego. A to powoduje, że teoria parytetu siły nabywczej lepiej sprawdza się w krajach otwartych, niż zamkniętych, gdzie udział produktów i usług ma charakter wewnętrzny.

Z teorią parytetu siły nabywczej wiąże się prawo jednej ceny. Mówi ono, że ceny dóbr podobnych lub substytucyjnych w warunkach wolnego handlu zbliżają się do siebie na rynku międzynarodowym w średnim i długim okresie.

Efekt Balassy - Samuelsona:

Hipoteza wydajnościowa, jako punkt wyjścia przyjmuje różnicę w wydajności pracy między tzw. sektorem handlowym i niehandlowym w dwóch grupach państw: w krajach biednych i w krajach bogatych. Hipoteza brzmi paradoksalnie: w krajach biednych większa jest różnica w wydajności pracy między sektorem handlowym i niehandlowym niż w krajach bogatych, co powoduje, że kurs waluty kraju biedniejszego aprecjonuje w stosunku do kursu waluty kraju bogatego.

Założenia:

W każdym kraju mamy dwa sektory gospodarcze: pierwszy (handlowy) produkuje dobra przemysłowe będące przedmiotem wymiany MN, drugi sektor, to sektor usług, którego towary w minimalnym stopniu są przedmiotem obrotu międzynarodowego

-    Wydajność w sektorze handlowym wzrasta szybciej niż w sektorze usługowym, przy czym cechą charakterystyczną jest to, że różnica wydajności jest większa w krajach biedniejszych niż w krajach bogatych. Wraz ze wzrostem wydajności pracy rosną płace w sektorze zarówno przemysłowym jak i usługowym; działa tu mechanizm wyrównywania się płac w gospodarce.

Wzrost płac powoduje wzrost plac w obydwu sektorach. W sektorze handlowym jest on jednak ograniczony przez konkurencję międzynarodową.

-    istnieje swoboda przepływu kapitału między krajami (liberalizacja transferów kapitałowych jest zaawansowana)