80524

które pogarszają sytuację obywatela Natomiast nie ma przeszkody ku temu by ustawa nadawała z mocą wsteczną obywatelom określonego rodzaju uprawnienia (a więc ustawa może z mocą wsteczną polepszać sytuację podmiotów prawa).

3)    zasada ochrony praw słusznie nabytych - oznacza to, że raz uzyskane prawo nie może być odebrane lub modyfikowane w sposób niekorzystny dla obywatela. Jest to zasada stosunkowo względna, gdyż zasada ta nie odnosi się przede wszystkim do takich sytuacji gdy dane prawo zostało uzyskane w sposób niesłuszny, niezgodny z zasadami sprawiedliwości Również sytuacja finansowa skarbu państwa może przemawiać za ograniczeniem tego prawa (w razie kryzysu skarbu państwa prawa te mogą być modyfikowane w sposób niekorzystny, np. renty i emerytury),

4)    zasada stosownego vacatio legis - zasada ta mówi, że yacalio legis ma być odpowiednie (stosowne). Takim odpowiednim yacalio legis jest termin 14-dniowy (jest to zasada). Są jednak przepisy, które wymagają dłuższego yacalio legis. W szczególności Trybunał Konstytucyjny podniósł konieczność dłuższego yacalio legis dla pizepisów podatkowych i przepisów odnoszących się do działalności gospodarczej,

5)    zasada proporcjonalności (czyli zakaz nadmiernej ingerencji państwa),

6)    zakaz dokonywania zmian w prawie podatkowym w trakcie roku podatkowego oraz nakaz dokonywania takich zmian w roku poprzedzającym rok podatkowy.

(Pierwsza cecha) Zasada hierarchicznego systemu źródeł prawa.

Jest ona jedną z zasad wynikających z zasady demokratycznego państwa prawnego.

System prawny jest zbudowany w sposób hierarchiczny. Na czele tego systemu stoi Konstytucja Szczególną rolę w systemie źródeł prawa powszeclmie obowiązującego odgrywa ustawa Z zasady hierarchicznego systemu źródeł prawa wynika kilka konsclcw cncji:

1)    wymóg zgodności aktu niższego rzędu z aktami wyższego rzędu,

2)    uchylenie lub zmiana aktu prawnego danego szczebla może być dokonana tylko przez nowy akt tego samego rzędu lub akt rzędu wyższego,

3)    zakaz wydawania aktów najniższego szczebla bez upoważnienia w akcie wyższego rzędu - chodzi przede wszystkim o to, że akty podustawowe (rozporządzenia) mogą być wydawane tylko i wyłącznie na podstawie akfii wyższego rzędu (ustawy).

(Druga cecha) Zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obow iązującego.

Cecha systemu zamkniętego odnosi się tylko i wyłącznie do źródeł prawa powszechnie obowiązującego (nie obejmuje systemu źródeł prawa wewnętrznego, któiy ma charakter otwarty).

O zamknięciu źródeł prawa powszechnie ohowiążującego możemy mówić :

1) w aspekcie przedmiotowym - oznacza to, że Konstytucja wymienia wszystkie rodzaje aktów normatywnych, które mają charakter źródeł prawa powszechnie obowiązującego. W konsekwencji oznacza to, że ustawa nie może przewidywać innych źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Katalog zamknięty źródeł prawa powszechnie obowiązującego jest wymieniony przede wszystkim w art. 87 Konstytucji , stwierdza on, że do źródeł prawa powszechnie obowiązującego zaliczamy:

-    Konstytucję,

-    ustawy,

-    ratyfikowane umowy międzynarodowe,

-    rozporządzenia,

-    prawo miejscowe.

W art. 87 mamy podany jedynie podstawowy katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. W art. 91 ust. 3 jest zawarty zapis, że jeżeli wynika to z ratyfikowanej przez RP umowy konstytuującej organizację międzynarodową, pnwvo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami”. Chodzi tu o to, że ustrojodawca przewidując możliwość integracji Polski ze Wspólnotami Europejskimi, przewidział miejsce źródeł prawa stanowionych przez organy UE w systemie źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Prawo stanowione przez tą organizację jest stosowane bezpośrednio, a więc nie