98737

Etyczne aspekty działania pedagoga społecznego. Koncepcja użytkownika i klienta, innego i osoby kluczowej - implikacje etyczne.

W polu działania pedagoga społecznego mamy do czynienia z wyraźna asymetrią relacji. Wszelkie sytuacje pomocnicze nasycone są władzą (nieformalną, niewidzialną). W tych sytuacjach pedagog społeczny często podejmuje decyzje za innych lub przy ich współudziale. Zadaje sobie wtedy pytanie czy wybrane działania są odpowiednie, czy podjął dobrą decyzję i czy w tej decyzji nie ma za dużo władzy. I wtedy właśnie problem etyczny staje się bardzo ważny. Stąd wg. Ricouer’a istotne staje się rozdzielenie etyki od moralności.

Moralność - coś odległego, określonego uniwersalnymi normami, aplikowane jest w naszym działania

Etyka - to odczucie siebie, odczuwanie jako dobre przez podmiot.

Model podejmowania decyzji:

1)    analiza kontekstu ogólnego - ważne jest pytanie kto jest moim pracodawcą; warunkuje to poziom

etyczności mojego zachowania, działania. Chodzi o to, że nie patrzy się tylko na umowę o pracę, ale na aspekt służby. To, komu służę ma wpływ na moje działanie i jego etyczność. Bardzo często pracownicy społeczni zamiast spędzać czas z podopiecznymi, wypełniają formularze

2)    z kim pracuje - wyróżniamy dwa rodzaje relacji

-> klient - to osoba, która w sposób swobodny nawiązuje stosunek, relacje z przedstawicielami profesji społecznej, łatwo może podtrzymywać lub zakończyć tą relację, bez negatywnych konsekwencji dla niej. Osoba ta ma wolny wybór - sama sobie wybiera wychowawcę, pedagoga, psychologa. W sensie etycznym klient daje możliwości wyboru.

-> użytkownik osoba, która nie ma wyboru jak skierować się do danej instytucji, pracownika. Może mieć poczucie przymusu i dominacji. Jest do tego zmuszany i ubezwłasnowolniony.

3)    kto iest osoba kluczowa w działaniu - osoba podejmująca decyzje, wiąże się z poziomem władzy i

odpowiedzialności; wyróżniamy trzy możliwe osoby:

■    ..JA” iako podmiot działający - osoba kluczowa, rola poszukującego, prowadzi rozmowę,

zadaje pytania, osoba druga jest poddana moim oczekiwaniom i spełniająca moje wyobrażenie o niej ; podajemy pomysły i dostajemy to co clicemy

■    ..INNY” - pracownik socjalny, wychowawca wykonuje pewne wcześniej ustalone kroki

postępowania ; jest realizatorem technicznym

■    ..INNY” jako osoba nieobecna - np. poprawczak, kurator, sąd - osoba nieobecna dla podopiecznego; kurator sądowy posiada tylko mandat sądu, składu sędziowskiego do realizowania postanowień rozprawy; podopieczny wypełnia oczekiwania sądu, nie kuratora; koncepcja ta podejmuje zagadnienie odpowiedzialności; jeśli chcę działać profesjonalnie muszę sam podejmować decyzje.

Gossellin zwraca też uwagę na to, że warto się zastanowić w jakim kierunku idzie moje działanie:

O profilaktyka (mały ciężar etyczny)

O animacja O ochrona

O kompensacja (dość silny ciężar etyczny)