Od logiki projektu do logiki ewaluacji
Wzrost umiejętności finansowych z zakresu zarządzania budżetem domowym |
Odsetek uczestników deklarujących korzystanie z udostępnionych im narzędzi służących do zarządzania budżetem domowym |
Źródło: Opracowanie własne autora.
We wniosku o dofinansowanie projektu składanym do NBP należy wypisać zakładane rezultaty miękkie projektu, bez konieczności podania ich wskaźników. Jednak jest wysoce pożądane, aby proces przekładania rezultatów na wskaźniki został na tym etapie wykonany. Stąd też niektórzy projektodawcy, dla ułatwienia swojej przyszłej pracy, opisując poszczególne rezultaty podają jednocześnie informację o sposobie ich pomiaru (np. nabycie umiejętności korzystania z internetowego konta bankowego, mierzone odsetkiem uczestników projektu, którzy w wyniku udziału w projekcie założyli internetowe konto bankowe). Stworzenie systemu wskaźników będzie profitowało na etapie monitorowania projektu, a następnie w trakcie dokonywania jego ewaluacji. Zwiększa także szansę na uzyskanie dofinansowania NBP.
Ustalanie wartości docelowych dla wskaźników rezultatów miękkich jest rzeczą trudną. Z jednej strony wartości te powinny zachęcać projektodawcę do „mierzenia sił na zamiary" - stawiania sobie ambitnych celów i aktywnego działania w kierunku ich realizacji. Z drugiej jednak strony wartości docelowe wskaźników powinny być osiągalne, stanowić rodzaj kompromisu między ambicjami projektodawcy a tym, co w realiach danego projektu jest możliwe do osiągnięcia. W praktyce trudno znaleźć wskazówki, które pozwalałyby uznać określoną wartość docelową wskaźnika za możliwą do osiągnięcia. Dlatego można poprzestać na określeniu kierunku pożądanej zmiany, np. wzrost odsetka uczestników wykazujących daną cechę (bez precyzowania skali tego wzrostu) czy spadek liczby uczestników podejmujących określone zachowanie (bez precyzowania skali tego spadku). Jeśli jednak mamy ku temu określone podstawy i źródła informacji, możemy pożądaną zmianę wyrazić w konkretnych wartościach docelowych (wzrost średniego odsetka poprawnych odpowiedzi o 5 punktów procentowych, 75% uczestników korzystających z udostępnionych im narzędzi). Musimy się jednak liczyć z tym, że jeśli formułujemy wskaźniki rezultatów w kategoriach „wzrostu" lub „spadku", to stwierdzenie „wzrostu" lub „spadku" będzie od nas zazwyczaj wymagało przeprowadzenia dwóch pomiarów: przed rozpoczęciem działań projektowych oraz po ich zakończeniu (nie zawsze określenie „wzrostu" lub „spadku" będzie możliwe w jednym pomiarze).
Niezależnie od podejścia, projekty nie powinny być rozliczane wyłącznie na podstawie osiągnięcia lub nieosiągnięda wartośd docelowych wskaźników rezultatów miękkich, bo ich zadaniem jest osiąganie założonych celów, a nie konkretnych wartośd wskaźników. W przypadku rezultatów twardych wywiązanie się z docelowych wartośd wskaźników będzie jednak miało dla rozliczenia projektu istotne znaczenie.
Poradnik dla Wnioskodawcy :Jak przygotować dobry projekt, a potem przeprowadzić jego ewaluację