2808184773

Polityka fiskalna

Funkcja fiskalna państwa wyraża się w polityce fiskalnej państwa.

W tradycyjnym ujęciu polityka fiskalna oznacza decyzje rządu dotyczące wydatków i podatków. Tak rozumiana polityka fiskalna spełnia dwie podstawowe funkcje: zapewnia finansowanie i kształtowanie wydatków publicznych z jednej strony oraz zapewnia funkcjonowanie systemu podatkowego, gromadzącego środki na ten cel, z drugiej.

Współcześnie zakres celów stawianych przed polityką fiskalną jest znacznie szerszy. Wykorzystuje się ją bowiem jako czynnik oddziaływania na aktywność podmiotów gospodarczych, zabezpieczenie podstawowych potrzeb socjalnych społeczeństwa, ograniczenie rozmiarów bezrobocia i kształtowanie stabilizacyjne ogólnej koniunktury.

Polityka fiskalna w tym szerokim znaczeniu została skonstruowana przez J.M. Keynesa, którego zdaniem państwo powinno aktywnie oddziaływać na przebieg procesów gospodarczych. Dla tego autora stanem normalnym w gospodarce jest nierównowaga, stan równowagi jest zaś celem, do którego gospodarka powinna zmierzać. Osiągnięcie tego celu jest według Keynesa możliwe tylko w warunkach ingerencji państwa w gospodarkę. W teorii ekonomii koncepcja ta nosi miano interwencjonizmu państwowego.

Wg Milewskiego polityka fiskalna opiera się na wykorzystaniu podatków i wydatków budżetowych do stabilizacji gospodarki i realizacji innych celów ekonomicznych i społecznych. Instrumenty te mogą być wykorzystane w różny sposób.

Można mówić o:

1.    Aktywnej polityce fiskalnej,

2.    Pasywnej polityce fiskalnej.

Aktywna polityka fiskalna polega na podejmowaniu takich konkretnych decyzji dotyczących zmian dochodów i wydatków budżetowych, które pozwolą osiągnąć zamierzone w danej sytuacji cele gospodarcze.

Natomiast pasywna polityka fiskalna polega na wykorzystaniu właściwej niektórym instrumentom wrażliwości na zmiany poziomu dochodu narodowego, zatrudnienia i innych wielkości ekonomicznych. Instrumenty te niejako samoczynnie, bez potrzeby podejmowania konkretnych decyzji dostosowawczych, reagują na zmianę koniunktury.

Określa się więc je jako automatyczne stabilizatory koniunktury.