1. Rola podatków w finansowaniu aktywności państwa i samorządu terytorialnego
Pierwsza z funkcji, pełniąca najważniejszą rolę jest funkcja dochodowa, zwana też inaczej fiskalną. Jej obowiązkiem jest zapewnienie środków pieniężnych na pokrycie wydatków publicznych. Oprócz niej występują trzy funkcje, które określane są mianem funkcji pozafiskalnych. Wśród nich wymienia się funkcję stabilizacyjną, jej zadaniem jest wykorzystanie podatków w taki sposób, aby przebieg procesów gospodarczych nie został zakłócony. Zadaniem funkcji alokacyjnej, jest oddziaływanie podatków na wytworzenie czynników produkcji oraz na strukturę tychże czynników. Natomiast funkcja redystrybucyjna ma na celu właściwe rozdysponowanie dochodów.
stanowi w art. 84, że każdy ma obowiązek ponoszenia ciężarów oraz świadczeń publicznych, w tym także podatków, które zostały określone w ustawie. Dodatkowo w drodze ustawy może nastąpić nałożenie podatków czy innych danin publicznych, a także określenie podmiotów (podmiotów zwolnionych) przedmiotu opodatkowania, stawek, ulg, umorzeń (art.217). Ustawy. Przede wszystkim ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacja podatkowa, która określa zarówno zobowiązania podatkowe, informacje podatkowe jak i postępowanie podatkowe, czynności sprawdzające, kontrolę podatkową oraz tajemnicę skarbową. Przepisy tej ustawy stosuje się do opłat, podatków, niepodatkowych należności, do których ustalania i określania mają prawo organy podatkowe. W polskim systemie podatkowym istnieje również szereg ustaw normujących w sposób dość dokładny poszczególne rodzaje podatku np. ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania czy ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i ushig.
Ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia wykonawcze do ustaw. Dodatkowo organy jednostek samorządu
terytorialnego w drodze uchwały mogą decydować o konstrukcji podatków lokalnych.
3.Przedsiębiorca jako podatnik, płatnik i inkasent
Inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Art7§ 1. Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.
Art8. Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. ODP. Przedsiębiorca jest podatnikiem ponieważ podlega obowiązkowi podatkowemu PDOP lub PDOF w zależności posiadania osobowości prawnej. Spółki osobowe podlegają PDOF, spółki kapitałowe PDOP. Wedle nowych przepisów spółka komandytowo-akcyjna (S.K.A.) zobowiązana jest opłacać zaliczki na podatek dochodowy i składać zeznania roczne (analogicznie jak spółki kapitałowe). Z kolei jej wspólnicy (zarówno akcjonariusze, jak i komplementariusze) opodatkowani są od faktycznie uzyskanego przez nich przychodu z tytułu udziału w zysku takiej spółki (a nie na bieżąco).
Jest płatnikiem ponieważ jest na podstawie przepisów o pdof:
Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych opłacane są za pośrednictwem płatników w sytuacji uzyskiwania dochodów wypłacanych art32-35
1) przez zakład pracy w związku z wypłatą wynagrodzenia ze stosunku pracy (art. 32 u.p.d.o.f.);
2) przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne oraz inne spółdzielnie zajmujące się produkcją rolną w związku z dokonywaniem wypłat członkom spółdzielni i ich domownikom (art. 33 u.p.d.o.f.);
3) przez organy rentowe w związku z wypłacanymi świadczeniami (art. 34 u.p.d.o.f.);