130 Wesele
Uczta weselna. Fot. L. Mróz
przed tą osobą kieliszka odwróconego do góry dnem. W innej wersji tego zwyczaju butelkę alkoholu i kieliszek podają sobie nawzajem siedzący przy stołach goście. Wtedy pijący sam sobie nalewa alkohol i wypija, a następnie podaje naczynie sąsiadowi.
Odsunięcie danej osoby od wspólnego biesiadowania jest wynikiem nałożenia na nią skalania. Należy zatem je rozpatrywać w kategoriach kary. Z uzyskiwanych wypowiedzi wynika, że odsunięcie od biesiadowania może mieć różną jakość: od zakazu picia alkoholu, po zakaz przebywania wśród innych Romów. W sytuacji opisanej powyżej zakaz wspólnego biesiadowania ograniczony został do zakazu picia alkoholu i przepijania. Zatem nie ma tu ograniczenia spożywania potraw, aczkolwiek w takim przypadku osoba odsunięta nie może liczyć na podanie np. półmiska z jakąś potrawą. Całkowite odsunięcie od biesiadowania, wynikające z zakazu przebywania wśród innych Romów, wiąże się z nałożeniem przez Szero Roma ciężkiego skalania.
Wszyscy respondenci przyznają, że wesele najczęściej trwa tak długo, jak długo pozwalają na to zasoby finansowe rodzin. W sytuacji gdy kondycja finansowa rodziny nie jest najlepsza i zaczyna brakować potraw i napojów, zbiera się składkę, aby pomóc organizatorom wesela. Respondenci objęci badaniem wskazują również na inne okazje zbierania składki (jako dar dla chrześniaka, pogrzeb, wiano dla panny młodej, spotkania bożonarodzeniowe), pomijając czasem w swoich wypowiedziach kwestie współuczestniczenia gości w kosztach wesela. Wynika to z założenia przyjętego przez organizatorów wesela, że niczego gościom nie powinno zabraknąć, że brak czegokolwiek może przynieść wstyd obu rodzinom. Jeżeli zbie-