4042547788

Thierry de Montbrial

rzut oka łączy je podobieństwo, ponieważ świat nie istnieje jako jednostka polityczna. Nie ma żadnego przywódcy, żadnej instytucji, którzy mogliby określić cele i strategię działania „świata”. W przypadku konkretnych zagadnień, będących przedmiotem globalnego zarządzania - takich jak energia, klimat, wyżywienie, woda, zdrowie czy też bezpieczeństwo, makroekonomia i finanse - głównymi partnerami są, w różnym stopniu, zarówno państwa, jak i przedsiębiorstw a.

2. Uwarunkowania ideologiczne

Niektóre z omawianych ośrodków' otwarcie angażują się w spoty ideologiczne. Można przywołać Heritage Foundation, założoną w 1973 r., i Hoover Institution, powstałą w 1919 r., ale gruntownie zreformowaną w latach 1960-1989. Te dwie instytucje prze-paja wizja niekwestionowanej dominacji modelu amerykańskiego w jego konserwatywnej formie i przekonanie o potrzebie jego ochrony przed odchyleniem liberalnym.

Jednakże większość ośrodków amerykańskich ma cele o charakterze bardziej operacyjnym, nawet jeśli nie są one całkowicie w'olne od uwarunkowań ideologicznych (takich jak np. w sferze ekonomicznej, koncepcje monetarystyczne czy keynesowskie). Formułują one konkretne problemy - takie jak nieproliferacja i eliminacja broni masowego rażenia, współistnienie różnych grup etnicznych, zmiany klimatyczne, energia, w oda, rewolucje agrarne - poddają je analizie i przedstaw iają rozmaite propozycje ich rozwiązania. Pozostają w tej kwestii wierne narodowy m tradycjom, tak jak rozumiał je Alexis de Tocqueville¹.

W charakterze przykładu przywołuje się trzy działające w różnym czasie instytucje. National Bureau ofEconomic Research (NBER) zostało utworzone w 1920 r., aby zbliżyć zamknięte wówczas środowisko uniwersyteckich ekonomistów' i kręgi rządowe, współtworzące politykę ekonomiczną. To w ramach NBER Simon Kuznets (laureat nagrody Nobla w 1971 r.) prowadził pionierskie prace na temat dochodu narodowego, a Milton Friedman (laureat nagrody Nobla w 1976 r.) - na temat polityki monetarnej.

Drugi przykład - Brookings Institution, najstarszy think tank w Waszyngtonie. Choć nie jest duży, wciąż uważany jest za numer jeden w Stanach Zjednoczonych, a więc i na świecie. Ośrodek ten został założony w okresie I wojny światowej przez Roberta S. Brookingsa, siedemdziesięcioletniego przedsiębiorcę z Saint Louis. U jego podstaw' legio przekonanie, że warunkiem skuteczności działań publicznych są solidne bazy danych, których w tamtym okresie w ogóle nie było. Dziś Brookings, jak się potocznie mówi, opiera się na trzech filarach (wciąż chodzi o działania publiczne): ekonomia i problemy wewnętrzne, bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe, stosunki międzynarodowe.

1

Autor odwołuje się prawdopodobnie do rzekomej preferencji Amerykanów dla empirii, konkretów niż dla zagadnień o charakterze abstrakcyjnym, czysto „akademickim".