614373541

Maciej Szmit

z sędziów faktów (łac. iudici facti)⁹⁷,

Z uczonych świadka⁹⁸ (ang. expert witness),

Z źródeł dowodowych⁹⁹,

Z narzędzi sądu¹⁰⁰.

Współcześnie zarówno procesualiści, jak i sami biegli, uznają za trafne (w systemie prawa polskiego) jedynie dwa ostatnie punkty widzenia. W trakcie czynności procesowych biegły jest traktowany jako źródło dowodowe (dostarcza środka dowodowego, jakim jest opinia: „dowód z opinii biegłego") lub też może być konsultantem organu procesowego, uczestnicząc w czynnościach przez ten organ prowadzonych (w szczególności przy zabezpieczaniu materiału dowodowego, uczestnicząc w przesłuchaniu świadków i stron, a także w oględzinach i eksperymentach procesowych), udzielając porad i wskazówek¹⁰¹. Nie oznacza to bynajmniej deprecjonowania roli biegłego, wręcz przeciwnie - jednym z najczęściej wysuwanych pod adresem biegłych zarzutów jest ich nadmierna rola w trakcie procesu, w którym - wobec braku wiadomości specjalnych organu procesowego - dowód z opinii biegłego ma decydujące znaczenie.

Zagadnieniu opiniowania sądowo-informatycznego poświęcona jest druga część książki, poniżej natomiast zostaną pokrótce omówione zadania biegłego informatyka, w których występuje on jako narzędzie organu procesowego.

2.4.1 Udział biegłego informatyka w zabezpieczaniu materiału dowodowego

Zabezpieczanie materiału dowodowego odbywa się zazwyczaj w postępowaniu przygotowawczym w sprawach karnych - art. 297 § 1 pkt 5 Kodeksu

⁹⁷    Jest to podejście wywodzące się z tradycji prawa niemieckiego (zob. np.: A. Kegel, Z. Kegel: Przepisy..., op. cit., s. 34 i nast.; J. Turek: Biegli/ sądowi/ i jego czynności, „Monitor Prawniczy" Nr 24/2007, s. 1358-1364).

⁹⁸    Tego rodzaju podejście (ang. expert-witness) funkcjonuje w systemie prawa USA. Por. np. T. Widia: Uwagi o przeprowadzaniu dowodu z opinii biegłych, „Palestra" Nr 34/2002, s. 66-73; Z. Marek: Wybrane..., op. cit., s. 241.

⁹⁹    Zob. A. Kegel, Z. Kegel: Przepisy..., op. cit., s. 35 i nast.

¹⁰⁰    Zob. np.: J. Wójcikiewicz: Ekspertyza..., op. cit., s. 25 i nast.

¹⁰¹    Zob. np.: A. Kegel, Z. Kegel, Przepisy..., op. cit.

46