65
Ibyc pobieżnym, zaniedbanym lub niedokładn. n , j ' kolwiek bowiem charakter jego musi byc P« I
szkicowym, konturowym, nic przestaje jec rta' , . |
I kładnym i czystym do pewnego stopnia, który nor J |z jednej strony wprawa artystv, a z drugie) stroiiN sunek oka do odległości przedmiotu. Jak długo rysune .sarn przez się, bez względu na styl kompoz>cyi r0 | strzvgajacv o indywidualności artysty, pozostaje w sp >
I dla wszystkich owocem wprawy i znajomości tajemnic sztuki,1) tak długo artysta w sgraffitowym rysun'u wi-| nien posiadać w najwyższym stopniu zdolność władania | wszclkiemi formami i nie wcześniej powinien Się cydowac na wystąpienie z rysunkiem sgrafntowejo ^ pozvcyi, az jest pewnym, ze zdolność Dosiada, . if, bowiem może nie uderza bardziej i nic psujo bardzie) wrażenia całości brak wprawy rzetelnej w rysun u, ja właśnie w sgrafitowej dekoracyi, która wymaga wielkich rysunków, ale łatwiej tez temsamem pozwala się artyście zgubie w stosunkach, stracie z uwagi równowagę form, wpasc w ociężałość i surowrosc, właściwa pracy niewprawnego ucznia. Artysta winien mieć zawsze na pamięci nieśmiertelne słowa Schillera w zakresie p.ekna| sztuki ..Forma pochłania matcryał. zarówno w nadmiarze jak i w braku dobrych chęci dokonania czegoś prawdziwie pięknego, rzetelnie odpowiedniego.
0 NAFCIE I INNYCH WYROBACH GALICYJSKIEGO OLEJU SKALNEGO
P17.CZ
, cArnulfa anrratila.
(Z zastrzeżeniem prawa przedruku). ,
Ostatniemi czasy przemysł naftowy w Galicyi coraz większe przybiera rozmiary i coraz większe budzi |zajęcic tak w kraju jak i za granica, sadzę przeto, ze nie będzie od rzeczy przedstawić fabryczna częsc jego. | | Czyniąc to będę starał się dac przedewszystkiem obraz tego, co w tej gałęzi w Galicyi zachodniej spotkać mo- | Izna a w dalszej części dodam kilka uwag odnoszących się do praktykowanych u nas sposobów wyzyskiwania | I artykułów handlowych z tutejszego surowca.
, Opisując przemysł naftowy ze stanowiska chemi- |
I czno - technicznego , pomijam jego częsc geologiczna i
i dostatecznie juz omowiły, sadzę atoli, zc niedawno u- i
|stanowiona krajowa rada górnicza, której prace w tym 1 1 przedmiocie, właśnie sa w- toku, wyświeci nie jedno, co i
i dzisiaj jeszcze jest watpliwem. ,
| Co do historycznej części tego przemysłu, odsyłam
i interesowanych do wymienionej juz pracy I)r H. E. Gin- i i tla. Są-to najobszerniejsze daty, jakie w tym kierunku , 1 spotkałem. Dodać tu tylko mogę jeszcze jeden ciekawy i szczegół, jaki zapamiętałem z odczytu p. J. Łukasiewi- i
! cza, weterana zasłużonego w tym przemyśle krajowym, |
1 mianego podczas wystawy lwowskiej (1877) na kongresie 1 1 dla spraw naftowych. W odczycie tym wspomina p. Ł.l 1 | «Naszej to prowincyi, nam może zawdzięcza świat 1
1 1) Dr. F. v. Hochstetter, Ueber das Vorkommen von Erdoel 1
1 und Erdwachs in West-Galizien (Wicn. >865). 1
1 C. F. Eduard Schmidt, dic Erdoel-ReichthOmer Galiziens 1
1 (Wien, 1865). 1
L. V. Neuendahl, das Vorkommen des Petrofeums in Gali- 1
1 zien (Wien, i865). [
1 Emil Schiller, Berfcht uber das Nafta fuhrende Termin West- 1
| Galiziens (Wien 18G5). 1
1 Posępny, Jahrb. der k. k. geolog. Reichs-Anstalt i8G5. 1
1 W. Jiczinskij, das Vorkommen und die Gewinnung des Ber- 1
! góles und Bergwachscs zu Borislaw (Oestcrr. Zeitscbrift 1
1 f. Berg und Hultcnwescn i865, Nr. 36); przez H. PerutZ, 1
1 die Industrie der iMincraloele, Wien 1868, str. 19. 1
1 W. Castendyck, Petroleum Vorkommen in Mittcl-Galizien
1 (der Berggeist-Zeitung f. Berg und HOttenwescn und In- 1
1 dustrie Nro 83, Koln 1873). 1
1 Dr. H. E. Gintl, Galizischcs Petroleum und Ozokerit (Wien ,
1 »H73). i
1 Edward Windakiewicz, Olej i wosk ziemny w Galicyi (Lwów 1
1 Julius Noth, Oestcr. Zeitschrift f. Berg und Huttenwcsen 1
1 Z. Suszycki, pokłady siarki, oleju i wosku ziemnego z Dzwi- j
1 niaczu itd. (Kraków 187D). 1
1 -Czas1 1877, Nro 209, Górnictwo i przemysł kopalny (Sprawozd. 1
1 -Gazeta Lwowska1 1877, Nro 248 i 249; H. W. Pawilon 1
naftowy (Spraw, z wystawy lwowskiej). 1
Leon Strippclmann, die Petroleum Industrie Oesteireich- ,
Deutschlands (Leipzig 1878—79). 1
j C. M. Paul u. Dr E. Tictzc, Jahrb. des k. k. geolog. Rcichs- J
1 Anstalt. B. 29. 1879 Helft II. 1
W powyższych pracach podane są także teorye powstania oleju 1
skalnego a wymieniając nadto prace pp. Abicha, Dra Grabowskie- |
go Mendelejewa i Dr. Radziszewskiego, przedstawiam najwa-1 zniejsze prace, z któremi interesowani w tym przedmiocie zapo- 1
H. Abich, Ueber die Productivitat und die geutcktonischen 1
, YerhAltnisse der kaspischcn Naphta-regionen (Wien 1879).
1 Dr. J. Grabowski, Rozprawy Akademii Umiejętności w Kra-,
1 kowie (wydział matemat. przyrodniczy). 1
1 Mendelejew, Przemysł naftowy w Pensylwanii i w Kaukazie,1
1 dzieło w języku rosyjskim wydane, Bcrichtc der deutsch. chcm.|
1 Gescllschaft 1877; Wagner Jahresbcr. 4877. 1
1 Dr. B. Radziszewski, “Czasopismo Aptekarskie1 Lwów 1878,!
j _ Archiy. d. Pharmacic 1878. 1
Hi story a sztuki jest zarazem historyą rozwoju wprawy i , i wykształcenia w rysunku; atoli stopień, do jakiego może dojsc roz-1 I woj sztuki rysowniczej, jest niezmiennym i stałym od pewnego punktu. Rysunek Greków i Rzymian, mistrzów renesansu i dzisiejszych | | dekoratorów nie tyle się różni stopniem wykształcenia, ile raczej stylem kompozycyi; rysować jak Iktinos, Kallikrates, Fidias i Ludiusl I zdolnym był Rafael lub Peruzzi; jak oni, mogą rysować i dzisiejsi aitysci. Wszakze wykształcenie w rysunku do tego stopnia jest juzi i owocem wprawy na wzorach; podczas ze Grecy samodzielnie osią -1 I gnęli właściwy sobie stopień wprawy. Niezmienność stopnia wprawy w rysunku uzasadnia niezmienność przedmiotów, niezmienności ^udzkicj natury i ograniczona ilość sposobów przedstawienia w sztuce.