Humanistyka dla inżynierów  Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
K O M U N I K A C J A
NADAWCA  przesyłanie informacji  ODBIORCA (człowiek)  nadaje znaczenie
komunikatu, co jest warunkiem istnienia komunikacji
Kanały komunikacji:
" werbalny  komunikacja za pomocą słów, dz
więków stanowi 35 %
" niewerbalny  komunikacja za pomocą sygnałów pozawerbalnych:
języka ciała, dotykowych, wizualnych, zapachowych stanowi 65 %
IM WI
CEJ KANAA
ÓW UCZESTNICZY W ODBIORZE INF TYM JEST ONA
SKUTECZNIEJSZA, TYM BOGATSZE PRZETWARZANIE!
Humanistyka dla inżynierów  Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
Rodzaje komunikacji:
" jednostronna  nadawca przesyła komunikat odbiorcy komunikat
" dwustronna  wymiana ról pomiędzy nadawcą i odbiorcą, wymiana
komunikatów
Formy przekazu komunikatu:
" mowa, pismo, zachowanie (uśmiech itp.)
Formy odbioru komunikatu:
" słuch, wzrok, dotyk (czytanie, widzenie)
Kanały komunikacyjne to zmysły:
" kanał wzrokowy 60/70%
" kanał słuchowy (akustyczny)
" kanał dotykowy
" kanał węchowy,
" kanały smakowy rzadziej dotyczy stosunków interpersonalnych 
noworodek rozpoznaje matkę po zapachu (odwrotnie proporcjonalne 
wzrok, słuch etc.)
Bariery komunikacji ludzkiej:
- polaryzacja  tendencje widzenia i rozpatrywania świata w kategoriach
przeciwstawnych +/ - ; dobro / zło, informacje nie są przekazywane
dokładnie
- orientacja intensjonalna  tendencja
do rozpatrywania ludzi w sposób szablonowy-
etykietowania, kategoryzacja
- orientacja ekstensjonalna  tendencja do
rozpatrywania najpierw faktycznego stanu rzeczy, a
następnie kategoryzacji i etykietowania
- mieszanie stanu faktycznego ze stanem
przypuszczalnym prawdopodobnym,
wywnioskowanym  często gdy człowiek posługuje się
czasem przyszłym
- omijanie  wymigiwanie się  wieloznaczność
terminów, w komunikacie zawarte te same terminy, jednak w kontekście
różnica znaczeń
- fiksacja czy perseweracja  utrwalenie pewnych sposobów zachowania się,
korespondują z rzeczywistością np. przestarzałe poglądy polityczne; starsi 
a kiedyś to było...
-  wszystkowiedztwo osoba posługująca się sformułowaniami zawsze,
nigdy, wszyscy, nikt; skrajne ujmowanie (skrajna kategoryzacja)
- mówienie nie na temat
- mówienie wyłącznie o sobie (o sprawach zawodowych), bądz
wyłącznie
o innych
- plotki  gdy mówimy w sposób niekonieczny, bezużyteczny, czasem
szkodliwy, o prywatnych sprawach innych, związek z aspektem etycznym
Humanistyka dla inżynierów  Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
KOMUNIKACJA NIEWERBALNA
Przekaz informacji, bez mowy, bez właściwej intonacji, wyrazu:
1. w pełni zastępuje mowę (głuchoniemi) gestykulacja; alfabet morsa; sztuka 
pantomima
2. komplementarna, uzupełniająca wobec mowy
(dotyczy stanów emocjonalnych, dopełnia
komunikację werbalną)
3. wskazuje na postawy, uczucia, emocje 
czasem stanowi zaprzeczenie werbalnego
komunikatu
4. ilustrator  gestykulacja
5. podkreślanie wagi, znaczenia komunikatu
słownego (wysokość i intensywność brzmienia
głosu)
6. przyczynia się do przebiegu komunikacji
słownej
7. wskazuje na status w grupie (np. osoba
siedząca na najwyższym miejscu)
8. zrozumienie wzorca schematu, wzorca
zachowań społecznych
EMBLEMY  ruchy ciała zastępujące mowę, tzw. gesty autonomiczne, nie
trzeba ich wspierać słownie
ILUSTRATORY  uzupełniają komunikat słowny, podkreślają jego znaczenie
ADAPTATORY  komunikat jak się zachować w danej sytuacji (np.: policjant
na skrzyżowaniu)
GESTY - prowokacja do wyciagnięcia pewnych wniosków,
- do wykonania czegoś
- ważne w sytuacjach wieloznacznych, mogą wiele wyjaśnić (lepsze
zrozumienie);
- pomagają zapamiętać komunikat słowny;
- przekaz stanów emocjonalnych, szczególnie nie intencjonalnych
 społeczne przecieki ; mogą zdradzić np. zakłopotanie (zakrywanie
twarzy), gniew (zaciskanie pięści), zawstydzenie (zakrywanie oczu)
DOBRA KOMUNIKACJA
UMIEJ
TNOŚĆ UMIEJ
TNOŚĆ
SA
UCHANIA MÓWIENIA
Humanistyka dla inżynierów  Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
TECHNIKI AKTYWNEGO SA
UCHANIA
...służą lepszemu zrozumieniu przekazywanych treści i poznaniu
intencji nadawcy, wytworzeniu dobrej atmosfery podczas rozmowy,
bez osądzania; to takie słuchanie, w którym nie tylko udaje się, że słucha, ale w
którym się to faktycznie robi...
PARAFRAZA
odtworzenie własnymi słowami wypowiedzi rozmówcy w celu upewnienia się, że
odbiorca dobrze zrozumiał przekaz mówiącego
KOMUNIKAT  JA
sposób przekazania innej osobie o przeszkadzających nam
zachowaniach tej osoby, nie zagrażający jej, nie budzący lęku ani agresji
WYJAŚNIENIE
zadawanie pytań w celu uszczegółowienia informacji
WSPÓA
ODCZUWANIE
przekazywanie rozmówcy poprzez gesty, mimikę czy słowa, że rozumiemy jego
uczucia i nastrój i sami doświadczamy sytuacje podobnie
DOWARTOŚCIOWANIE
Wypowiedzenie/podkreślenie w rozmowie dobrych stron naszego rozmówcy
PODUSMOWANIE
Zebranie najważniejszych faktów z wypowiedzi
Komunikat TY
 (ty) znowu nie słuchasz tego co do Ciebie mówię!
 Czy (ty) zawsze musisz przeszkadzać kiedy chce coś powiedzieć?
Używając komunikatu TY:
" obwiniamy osobę do której mówimy, nie dając jej prawa do obrony
(dlatego właśnie jest traktowany jako atak na osobę do której
mówimy)!
" wytwarzamy mało przyjazną atmosferę między nadawcą i odbiorcą
komunikatu
" zamykamy odbiorcę na wszelkie próby dalszego argumentowana ze
strony nadawcy
" zawieramy uogólnień: zawsze, nigdy itp.
" wprowadzamy, a wręcz budzimy złość i frustrację
" zaprzepaszczamy szansę rozwiązania zaistniałego konfliktu.
Humanistyka dla inżynierów  Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
(!) Komunikat JA
Ja (uczucie) ......,
kiedy Ty ..... (fakty),
ponieważ ........ (skutek).
 Kiedy mówisz w tym samym czasie kiedy mówię ja (fakt), nie mogę
przekazać ważnych informacji grupie (skutek) i boje się, że zapomnę
o czymś istotnym (uczucie) .
Używając komunikatu JA:
" dajesz odbiorcy szansę na zmianę zachowanie, bez osądzania go,
" otwierasz drogę do dalszej komunikacji,
" nie oskarżasz drugiej osoby,
" budujesz więz
zaufania - komunikacja jest bardziej otwarta i szczera,
" wskazujesz KONKRETNE zachowanie.