Istota wartości nieruchomości inwestycyjnych 307
względu jednak na wybraną definicję wartości rynkowej lub jej dokładne brzmienie, zawsze zakłada się następujące warunki:
- strony umowy są od siebie niezależne i działają w sposób racjonalny, nie kierując się szczególnymi motywami,
- mają stanowczy' zamiar zawarcia umowy,
- żadna ze stron transakcji nie działa w sytuacji przymusowej,
- strony świadome są współistniejących okoliczności wpływających na wartość nieruchomości,
- racjonalny okres wyeksponowania nieruchomości na rynku (odpowiednio długi, ale typowy dla danej nieruchomości),
- sposób płatności jest zgodny ze standardowymi zachowaniami na rynku19.
Warto dodać, że wartość rynkowa w polskim prawie bilansowym w określonych warunkach utożsamiana jest z pojęciem wartości godziwej. Dzieje się tak dlatego, iż wartość godziwa została wprowadzona do teorii i prakty ki rachunkowości jako kategoria ekonomiczna, która jest rozszerzeniem pojęcia wartości rynkowej. Wartość godziwa, w której wycena dopuszczona jest przepisami polskiego i między narodowego prawa bilansowego, nadal uznawana jest za jedną z bardziej kontrowersyjnych kategorii wyceny, dającą możliwość tendencyjnego kształtowania obrazu przedsiębiorstwa20. Określenie wartość godziwa jest uznawane za niejednoznaczne21, a wprowadzenie tej kategorii wyceny do systemu rachunkowości uznane zostało za rewolucyjne i kontrowersyjne22.
Wartość godziwa zdefiniowana została podobnie w Ustawie o rachunkowości23, jak i w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej1*.
18 M.in Ustawa z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Dz.U. z 2000 r.. nr 86. poz. 959 z późn. zm.; Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darow izn. Tekst jedn. Dz.U. z 1997 r., nr 16, poz. 89 z późn. zm.; Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tekst jedn. Dz.U. z 2000 r.. nr 14. poz. 176 z późn. zm.; Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Tekst jedn. Dz.U. z 2000 r.. nr 54, poz. 654 z późn. zm.; Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Dz.U. z 2004 r., nr 14, poz. 113 z późa zm.
19 Por. KSWP 1 - Wartość rynkowa i wartość odtworzeniowa, pkt 3.1.
20 Por. np. E. Piątek; Polityka bilansowa grupy kapitałowej. CeDeWu. Warszawa 2007. s. 108-112.
21 M. Jędrzejczyk: Estymacja wartości godziwej. Podejście symulacyjne. PWE, Warszawa 2011, s. 21.
22 A. Mazur: Wartość godziwa - potencjał informacyjny. Difin. Warszawa 2011, s. 10.
23 Ustawa z dnia 29 w rześnia 1994 r. o rachunkowości. Dz.U. z 2009 r.. nr 152, poz. 1223 z późn. zm. (zwana dalej UOR).
24 Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej 2011. Część A: IFRS Foundation, London. Warto dodać, że MSSF 13 Wycena wartości godziwej, który stanie się obowiązujący od dnia 1 stycznia 2013 r., definiuje wartość godziwą jako cenę, która zostałaby na dzień wyceny uzyskana ze sprzedaży składnika aktywów lub zapłacona za przeniesienie zobowiązania w ramach normalnej transakcji zawartej między uczestnikami rynku.