9752256942

33. Kim był Elizeusz? Elizeusz był synem zamożnego właściciela ziemskiego Abel-Mehola. (KazŚw 168)

34. Do Niego bowiem należy ostatnie słowo. Jakie jest to słowo? Jest nim kochający Bóg. (KazŚw 149)

Podsumowanie

Zdania pytajne uatrakcyjniają homilię, gdyż wprowadzają one do tekstu odrębny typ wypowiedzi. Jednak tylko niektóre z pytań pozornych (pytań nieoczekujących odpowiedzi słuchaczy) zwiększają aktywność słuchaczy i podbudowują kontakt między nadawcą i odbiorcami.

Pytania medytatywne wnoszą do tekstu kaznodziejskiego atmosferę wspólnego dochodzenia księdza i wierzących do sedna rzeczywistych problemów nurtujących słuchaczy. Kaznodzieja stara się odpowiedzieć na postulowane pytanie w dłuższym przemyśleniu, dając jednocześnie wierzącym szansę na własne zastanowienie się nad poruszanymi sprawami. W niektórych przypadkach pytania medytatywne zostają niestety użyte niekorzystnie - dzieje się tak, kiedy brakuje zadowalającej odpowiedzi na przedstawioną kwestię i pytanie medytatywne traci swoją aktywizującą funkcję.

Pytania presupozycyjne, z góry implikujące jedyną pożądaną odpowiedź, są natomiast jedynie środkiem perswazyjnym, starającym się nakłonić wierzących do przyjęcia prezentowanych poglądów. Formalnie chodzi zazwyczaj o pytania o rozstrzygnięcie, chociaż w mniejszym stopniu homilie zawierają również pytania szczegółowe. Pytania presupozycyjne, nie wymagające głośnej odpowiedzi, pełnią w homilii także rolę impresywnych lub polemicznych wykrzykników.

Subiectio, pozorny dialog księdza ze sobą samym, ogranicza się w zasadzie do roli środka spójnościowego i fatycznego: zwraca on uwagę słuchaczy na następujące po nim wyjaśnienie i nie zwiększa udziału odbiorców w tekście. Przeciwnie, w niektórych przypadkach takie pytania cechują się pewną protokolarnością, gdyż zbliżają się do katechetycznego odpytywania wierzących.

Pytania presupozycyjne i spójnościowe przeważają niestety w analizowanych homiliach zasadniczo nad efektywnie użytymi pytaniami medytatywnymi.