9773562669

14

wego autorów, niefachowość opisu, a nade wszystko absolutnie bezkrytyczne podejście do źródeł i opisywanych faktów sprawia, że z prac tych historyk musi korzystać z niezwykłą ostrożnością, a często zebrane tam informacje musi uznać za bezwartościowe.

Monografie z dziejów nauki i techniki są najczęściej — niestety — bardzo ogólnikowe, zajmują się też przeważnie teorią, a nie praktyką i do interesującego nas tematu wnoszą mało szczegółów.

Bardzo ważne dla badań nad historią budownictwa, zwłaszcza nad najwcześniejszymi dziejami budownictwa murowanego w Polsce są sprawozdania z wykopalisk archeologicznych bądź publikowane w różnych czasopismach, bądź referowane na zjazdach i konferencjach. W ostatnich latach zainteresowania polskim wczesnym średniowieczem bardzo się rozwinęły, a odkrycia nie znanych dotychczas resztek architektury romańskiej są coraz częstsze. Są one tym cenniejsze dla historii budownictwa, ze pozwalają dokładnie poznać konstrukcję muru, datować fazy budowy, co bez badań archeologicznych jest przeważnie niemożliwe

Wreszcie ostatnią grupą bardzo ważnych opracowań są coraz częściej pojawiające się prace specjalne, świadczące o zainteresowaniu rozmaitych specjalistów historią budownictwa, zwłaszcza historią techniki budowlanej. Można tu przytoczyć ciekawe artykuły W. Kozińskiego o użyciu kamienia w architekturze " T. Tomaszewskiego i T. Rudkowskiego o pomiarach cegły gotyckiej, bardzo ważne prace H. Jędrzejewskiej o dawnych zaprawach²⁶ i inne.

Przy opracowywaniu możliwie wszechstronnej historii budownictwa konieczne jest także konsultowanie podręczników i monografii z zakresu np. techniki budownictwa, statyki, geologii i innych nauk ścisłych i humanistycznych.

Niezwykłe rozproszenie źródeł i konieczność korzystania ze źródeł najróżniejszych typów bardzo utrudniają badania nad historią budownictwa. Źródeł do dziejów budownictwa średniowiecznego nie posiadamy

W.Koziński, Kamień w architekturze, „Prace Instytutu Urbanistyki i Architektury", t. IV, Warszawa 1955, nr 3, s. 3—56.

²⁵    Z. Tomaszewski, Badania cegły jako metoda pomocnicza przy datowaniu obiektów architektonicznych, „Zeszyty Naukowe Politechniki Warszawskiej" nr 11, „Budownictwo" z. 4, Warszawa 1955; T. Rudkowski, Badania nad rozmiarami cegły średniowiecznego Wrocławia, „Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego" VII, 1952, dodatek 5, Wrocław 1955; zob. też. N. Miks, W sprawie badań nad cegłą średniowieczną, „Kwartalnik HKM" V, 1957, nr 1.

²⁶    H. Jędrzejewska-Jabłczyńska, Dawne zaprawy budowlane, KAiU III, 1958, nr 1; tejże Nowa metoda badania dawnych zapraw budowlanych, OZ XIV, 1961, nr 1—2