Wykłady z Makroekonomii dr hab., prof. AE Ireny Kociszewskiej nadwyżka popytu była kompensowana wzrostem dobrowolnych oszczędności ludności oraz wtedy gdy nastąpiłby odpowiedni wzrost podatków zmniejszających poziom dochodów do występującego poziomu podaży rynkowej.
Inflacja popytowa ma miejsce wówczas kiedy w gospodarce pojawia się nadwyżka popytu pieniężnego. Źródła jej to:
a) wydatki publiczne
b) inwestycje
c) wzrost wartości eksportu i dodatniego salda bilansu handlowego
Nadwyżka popytu pieniężnego jest rezultatem walki w społeczeństwie o korzystny dla poszczególnych grup społeczno-ekonomicznych podział wytworzonego dochodu narodowego. Zwiększone dochody z tytułu wzrostu zysków, płac, świadczeń socjalnych oraz innych wydatków budżetowych przewyższały realny poziom dochodu narodowego, w następstwie czego utrzymanie równowagi w gospodarce wymaga wchłonięcia nadmiernego strumienia pieniądza (popytu) przez inflacyjny wzrost cen.
Walka z inflacją powinna polegać na łagodzeniu konfliktów na tle podziału dochodu narodowego. Szczególna rola przypada tu państwu, które powinno kontrolować tempo wzrostu wynagrodzeń zysków, a także częściowo cen (P) przez odpowiednią politykę fiskalną i monetarną.
Teoria kosztowa zwana podażową (inflacji) akcentuje znaczenie rosnących kosztów produkcji wymuszających wzrost ogólnego poziomu cen. Wzrost kosztów produkcji może wynikać z następujących przesłaniach:
B) wzrost płac związanych z działalnością związków zawodowych
C) wzrost cen narzuconych przez organizacje monopolistyczne
D) dewaluacje walut krajowych powodujące podwyższenie cen importowanych surowców i materiałów
E) wzrost stawek podatku obrotowego
F) wzrost stopy procentowej
G) wzrost cen np. ropy naftowej, który był przyczyną inflacji w 1973 roku
Ocena skutków inflacji jest negatywna z uwagi na to że, inflacja zniekształcając informacyją funkcję cen podważa podstawy rachunku ekonomicznego a zatem i proces podejmowania racjonalnych decyzji wśród producentów i konsumentów. Inflacja osłabia także skłonność do oszczędzania wpływając niekorzystnie na decyzje właścicieli co do efektywnego wykorzystania majątku produkcyjnego i nieprodukcyjnego. Zjawisko inflacji wiąże się z niezamierzoną i niekontrolowaną redystrybucją dochodów i zasobów majątkowych między różnymi podmiotami oraz grupami społeczno zawodowymi, zwykle z niekorzyścią dla słabszych ekonomicznie. Korzyścią z inflacji jest to, że niska inflacja sprzyja koniunkturze i ożywieniu gospodarki.
Opracowali: Sanszajn i Iza 2006/2007 20