Wykłady z Makroekonomii dr hab., prof. AE Ireny Kociszewskiej gospodarce nie występują związki z zagranicą. Gospodarkę taką nazywamy zamkniętą, traktujemy jako przeciwieństwo gospodarki otwartej w której wymiana z zagranicą ma miejsce.
PKB i PNB mogą być wyrażone w ujęciu realnym bądź nominalnym. Dochód nominalny określa wielkość produkcji wytworzonej w kraju liczonej według aktualnie obowiązującego systemu cen a więc w tak zwanych cenach bieżących. Natomiast dochód realny przedstawia wielkość produkcji krajowej w cenach stałych skoryguje zatem dochód nominalny o skutki inflacji i wyraża go w cenach pewnego okresu zwanego okresem bazowym lub inaczej podstawowym. Aby przejść od dochodu nominalnego do realnego należy zastosować wskaźnik obejmujący zmiany cen wszystkich dóbr produkowanych w kraju. Wskaźnik ten określa się jako deflator PNB
Deflator jest to stosunek PNB w cenach nominalnych do PNB w cenach realnych
Deflator = PNB w cenach bieżących(nominalnych/PNB w cenach stałych (realnych) *100
W gospodarce narodowej wszelka produkcja wytworzona w kraju oparta jest na związkach kooperacyjnych. Szereg podmiotów gospodarczych produkuje bądź świadczy usługi na rzecz innych przyczyniając się do tworzenia produktu krańcowego bezpośrednio go nie wytwarza z tego punktu widzenia w rachunku dochodu narodowego ważny jest podział produkowanych wyrobów na dobra finalne i pośrednie. Dobra finalne (końcowe) to takie które są przeznaczone bezpośrednio do konsumpcji i nie podlegają dalszemu przetworzeniu. Dobra finalne przyjmują charakter dóbr konsumpcyjnych bądź inwestycyjnych zwanych kapitałowymi. Dobra konsumpcyjne to takie które nabywają gospodarstwa domowe zaś dobra inwestycyjne nabywają przedsiębiorstwa w celu realizacji procesów produkcyjnych. Alternatywne wobec dóbr finalnych są dobra pośrednie czyli produkty częściowo przetworzone w innych przedsiębiorstwach stanowią one nakład w procesie produkcji. Rachunek PKB może być obarty na liczeniu wartości dodanej rozumianej jako przyrost wartości dóbr w wyniku określonego procesu produkcji. Wartość dodaną oblicza się przez odjęcie od wartości wyprodukowanej w danym przedsiębiorstwie dóbr sumy rzeczowych nakładów czynników wytwórczych zużytych do produkcji tych dóbr.
Mnożnik inwestycyjny i zasada akceleracji - istota działania i współdziałania [akceleracja i konsumpcja ze skryptu]
Zasadę mnożnika po raz pierwszy sformułował Keyns. Rozwinął on wcześniej formułowane próby opisu tego zjawiska formułowane przez Kahna.
Istotą tego mechanizmu jest to że jego działanie rozpatruje się przy założeniu niepełnego wykorzystania zdolności wytwórczych tj. przy istnieniu:
a) rezerw siły roboczej
b) niewykorzystanego potencjału technicznego ( maszyny i urządzenia)
{mnożnik to rezerwy}
Do uruchomienia istniejących rezerw, niezbędny jest pewien impuls zewnętrzny którym może być inwestycja o charakterze autonomicznym czyli inwestycje nie wywołane przez rynek lecz wynikające z wydatków państwa
Wydatki inwestycyjne są powiązane ze wzrostem dochodu narodowego za pośrednictwem mnożnika inwestycyjnego.
Opracowali: Sanszajn i Iza 2006/2007 6