1194638487

224 Część V: Rezultaty zeznań

prosi się o pracę z testem Ravena rzekomo w celu badań nad nową normalizacją testu w grupie studentów. Wyjaśnia się, że badania mają charakter anonimowy. W instrukcji do kwestionariusza postaw moralnych podkreśla się, że chodzi o odpowiedzi „wyczerpujące”, a nie o ich liczbę, aby uchronić badanych przed presją czasową i ograniczyć do minimum myślenie w kategoriach sprawnościowych.

Po 30 minutach eksperymentator informuje badanych, że teraz przejdą do zasadniczego tematu zajęć, jakim jest ocena wiarygodności zeznań świadków. W tym celu przesłucha on świadka pewnego zdarzenia kryminalnego. Zadaniem uczestników eksperymentu jest baczne obserwowanie przesłuchania, gdyż po jego zakończeniu zostaną poproszeni o wypowiedzenie się w kwestń wiarygodności. Eksperymentator może mieć przed sobą notatki i powiedzieć, że przygotował się odpowiednio do przesłuchania. Przesłuchiwany (pomocnik eksperymentatora) musi znać dokładnie odpowiedź na zadane pytanie. Przed publicznym przesłuchaniem warto, aby eksperymentator i pomocnik przećwiczyli dialog przesłuchania. Pomocnik eksperymentatora powinien cechować się bardzo dobrą pamięcią.

Pytania wstępne:

Wiek, wyuczony zawód, miejsce pracy, czy jest spokrewniony z kimś, kto brał udział w zdarzeniu.

Dane te można modyfikować (w zależności od tego, kto jest pomocnikiem eksperymentatora), poza jedną informacją^ tzn. pokrzywdzony powinien być spokrewniony z przesłuchiwanym, np. odpowiedzieć, że jest jego kuzynem.

1.    Co Panu wiadomo w sprawie rozboju dokonanego 28.03. ?

Widziałem, jak trzech mężczyzn podeszło do jednego, który czekał na przystanku, a potem go bili i kopali.

2.    Co było na początku tego zdarzenia, proszę opowiedzieć dokładniej?

Oni podeszli do niego i prawdopodobnie zaczęli rozmawiać.

3.    Dlaczego prawdopodobnie — gdzie Pan wtedy był?

Stałem na przystanku po przeciwnej stronie ulicy.

4.    I co było potem?

Ten mężczyzna ....

5.    Który mężczyzna?

Ten, którego pobili, czekał, jak ja, na przystanku po przeciwnej stronie ulicy, tam na Mikołowskiej.

6.    Czy świadek pamięta jak był wtedy ubrany pokrzywdzony?

Tak, przypominam sobie, że to był dres.

7.    Jak wyglądał ten dres?

Był taki jakiś ciemny, był ciemnego koloru.

8.    Jakiego koloru był dres, który pokrzywdzony miał na sobie?

Był granatowy albo czarny, albo szary. Najbardziej to mi się wydaje, że był granatowy.