2091575929

79

ROLA RADY EUROPY W DZIEDZINIE MEDIÓW MASOWYCH

Również na jednym z ostatnich posiedzeń Zgromadzenia Parlamentarnego RE (czerwiec 2000) podnoszona była problematyka mediów, gdyż Zgromadzenie rozpatrzyło sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji dotyczące edukacji medialnej, w którym wskazano na ryzyko dla procesu wychowawczego, jakie wiąże się z zagrożeniem nie odróżniania przez dzieci rzeczywistości od treści kreowanej w mediach (zjawisko tzw. rzeczywistości wirtualnej)²⁷. Zgromadzenie sformułowało w związku z tym stosowne zalecenia do Komitetu Ministrów, nawiązujące do potrzeby odpowiedniej modyfikacji procesów wychowawczych, tak aby przygotować dzieci do właściwego korzystania z mediów.

Zalecenia adresowane przez Zgromadzenie Parlamentarne do Komitetu Ministrów Rady Europy znajdują z reguły wyraz w działaniach podejmowanych przez ten organ. Należy wszakże odnotować, że Komitet Ministrów może tu działać również bez inspiracji Zgromadzenia Parlamentarnego, opierając się na propozycjach przedkładanych przez ciała współpracy międzyrządowej, działające w strukturze RE. Istotnym wydaje się pytanie o charakter zaleceń kierowanych przez Komitet Ministrów do poszczególnych rządów państw członkowskich, o czym stanowi art. 15 pkt b Statutu Rady Europy. Z ogólnych zasad prawa międzynarodowego można wnioskować, że zalecenia są słabszym instrumentem prawnym, niż konwencje i układy. Skoro jednak Komitet Ministrów Rady Europy może zwrócić się do rządów z prośbą o poinformowanie go, ,Jaki bieg nadano wymienionym zaleceniom”, to może to oznaczać, że mamy tu do czynienia z jakąś formą związania prawnego, w przeciwnym bowiem razie oczekiwanie na „nadanie biegu” zawisłoby w próżni prawnej. Należy wszakże zauważyć, że jeszcze poważniejsze problemy powstają przy próbie określenia charakteru prawnego zaleceń formułowanych przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy. Skoro zalecenia Komitetu Ministrów adresowane są do państw członkowskich Rady Europy, to zalecenia Zgromadzenia Parlamentarnego kierowane są do Komitetu Ministrów, służąc jako inspiracja działań tego organu. Określane w związku z tym są w piśmiennictwie jako „miękkie prawo” (soft law), wywołujące skutki w „mniej bezpośredniej formie”²⁸.

Dostrzeganie tych problemów związanych z określeniem prawnego charakteru decyzji organów Rady Europy istotne jest z punktu widzenia konsekwencji, jakie wywołują one w stosunkach międzynarodowych. Ma ono też znaczenie dla zrozumienia wzajemnego oddziaływania Zgromadzenia Parlamentarnego i Komitetu Ministrów, jako dwóch podstawowych organów RE.

Dla zobrazowania kierunków zainteresowań Komitetu Ministrów RE w odniesieniu do mediów masowych warto zasygnalizować problematykę przyjętych przezeń dokumentów. Dotyczyły one m.in.: wymiany programów telewizyjnych²⁹; ochrony młodych w prasie³⁰; edukacyjnego i kulturalnego znaczenia radia i telewizji³¹; prawa do odpowiedzi³²; koncentracji prasowej³³; dostępu do informacji posiadanej przez władze publiczne³⁴; zasad telewizyj-

Mcdia Education, Report. Committce on Culture and Educaton, Rapporlcur: Mrs Tytti Isohookana-Asunmaa, Finland, Liberał, Dcmocratic and Reformers’ Group, 6 June 2000, Doc. 8753.

G. De Vel, Th. Markert, lmportcmce and Weakness of the Council of Europę Conventions and Reconunendations addressed by the Conunittee of Ministers to Member States, (w:) Law in Greater Europę..., jw., s. 345.

Res. (61) 23. Zob. leż Reconunendations and Declarations adopted by the Committee of Ministers of the Council of Europę in the Media Field, Slrasbourg 1998, Directorate General of Humań Rights, s. 6 i n.

⁵⁰ Res. (67) 13.

Rcs. (70) 19.

Res. (74) 26.

³³ Rcs. (74) 43.