83
ROLA RADY EUROPY W DZIEDZINIE MEDIÓW MASOWYCH
niem dla Europy; VI. (Kraków, 15-16 czerwca 2000 r.): Przyszłość paneuropejskiej polityki medialnej.
Konferencje ministerialne dla członków rządów stanowią okazję dyskutowania zagadnień będących przedmiotem wspólnego zainteresowania i określania linii politycznej w zakresie rozwiązywania wspólnych problemów oraz określania priorytetów przyszłej współpracy europejskiej w zakresie mediów masowych, w ramach struktur i form współpracy wypracowanych w RE.
Obraz działalności RE w dziedzinie mediów masowych byłby niepełny, gdybyśmy nie dostrzegli problemu, jak kontrolowane są decyzje RE w tym zakresie. W tym kontekście należy zauważyć, że problematyka wolności mediów jest jednym z kryteriów przesądzających o tym, czy państwo może być przyjęte do RE. W trakcie trwającej z reguły kilka lat procedury przedakcesyjnej szczegółowo analizowane jest zarówno prawo dotyczące mediów, pod kątem tego, czy dotrzymane są standardy RE, jak też praktyka ustrojowa w zakresie faktycznego zapewnienia wolności mediów51. Po uzyskaniu przez dane państwo członko-
c O
stwa wdrażana jest procedura monitoringowa , której celem jest ustalenie, czy państwo członkowskie wywiązało się z zobowiązań podjętych z chwilą uzyskania członkostwa w RE. Procedura ta prowadzona jest zarówno w ramach Zgromadzenia Parlamentarnego (monitorowanie poszczególnych krajów), jak też w ramach Komitetu Ministrów (monitorowanie realizacji poszczególnych typów spraw przez wszystkie państwa członkowskie). Monitoring jest w dniu dzisiejszym podstawowym sposobem oddziaływania RE na państwa członkowskie, by dokonywały przekształceń ustrojowych dla celu realizacji takich wartości, jak demokracja, praworządność i ochrona praw człowieka. Wśród tych wartości chronionych poczesne miejsce zajmują zagadnienia wolności mediów.
Dzięki tym procedurom można stwierdzić, że RE nie tylko stanowi standardy w dziedzinie mediów masowych, ale ma też skuteczne mechanizmy kontroli ich wdrażania. Ma to szczególne znaczenie w przypadku państw Europy Środkowej i Wschodniej, które tworzą demokratyczny system w dziedzinie mediów masowych, nie mając w tym zakresie odpowiednich tradycji i niwelując pozostałości dawnego systemu w tej dziedzinie.
* *
W świetle tego syntetycznego z konieczności przeglądu aktywności Rady Europy w dziedzinie mediów masowych wyraźnie widać, że sprawy te zajmują istotne miejsce w działalności tej organizacji międzynarodowej. Wolność słowa i informacji, której podstawowym instrumentem ochronnym jest Europejska Konwencja Praw Człowieka, a zwłaszcza jej Art. 10, rozwijany w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, mają w systemie aksjologicznym RE szczególne znaczenie. Ich realizacja jest bowiem ważną przesłanką demokracji pluralistycznej i społeczeństwa obywatelskiego. Nieprzypadkowo więc sprawy te są przedmiotem zainteresowania i stosownych decyzji zarówno Zgromadzenia Parlamentarnego RE, jak również Komitetu Ministrów RE. Nie należy zapominać, że RE jest w pierwszej kolejności organizacją współpracy międzyrządowej. Stąd największe prak-
H. Winkler, Democracy and Humań Rights in Europę. A Survey of the Admission Eractice of the Council of Europę, „Austrian Journal of Public and International Law” 1995, no 2/3, s. 151.
52 R. Bindig, T. Kleinsorge, Monitoring the Compliance of Member States with Obligations and Conunittments: The Case of Estonia. W: Law in Greater Europę..., s. 102.