64 Rzecz o ZMS - ani laurka, ani pamflet
Kwestia podjętego przez organizację ZMS w Rzeszowie potępienia zjawiska antysemityzmu dotyka po części stosunku organizacji do PZPR Organizacja ZMS WSK Rzeszów, a następnie TKW ZMS ustosunkowały się bowiem do kwestii przygotowań w atmosferze nietolerancji i przebiegu grudniowej Wojewódzkiej Konferencji Sprawozdawczo-Wyborczej PZPR Wskazując na prowadzoną nagonkę na osoby narodowości żydowskiej i „merzeszowiaków" - w przyjętych rezolucjach - potępiły próby „deptania i prześladowania ludzi tylko za to. ze me są narodowości polskiej" oraz me urodzili się w miejscu swojej pracy. Domagano się jednocześnie by Egzekutywa KW PZPR potępiła zaistniałe zjawiska i ustosunkowała się do „głosicieli i organizatorów tej brudnej roboty” Nie brakowało przy tym ataków personalnych na osobę Władysława Kruczka57 jako „prasożercę" i przedstawiciela orientacji natolińskiej. Ostatecznie sprawa zaowocowała wysłaniem do Rzeszowa - celem ostatecznego wyjaśnienia sytuacji i dalszego ukierunkowania działań Związku w tej sprawie - komisji TKC ZMS w składzie Grzegorz Sokołowski i Krzysztof Pomian58.
ZMS ustosunkował się także do kwestii działalności cenzury. Jako przykład działalności organizacji w tym obszarze należy wspomnieć o przyjętym przez I Warszawską Konferencję ZMS liście otwartym do Sejmu PRL W liście tym złożonym na ręce Marszałka Sejmu domagano się ograniczenia kompetencji Głównego Urzędu Kontroli Prasy. Publikacji i Widowisk wyłącznie do tajemnicy państwowej i wojskowej i uchwalenia demokratycznego prawa prasowego. Dotychczasowe kompetencje GUKPPiW uznano za sprzeczne z zasadami demokracji i zagrażające jawności życia politycznego i gospodarczego59. Uwadze ZMS nie uszedł problem powracających do kraju repatriantów Zgromadzona na wielkim wiecu w Hali Parkowej w Katowicach 25 02.1957 młodzież Śląska zwróciła się z apelem do władz województwa o roztoczenie troskliwej opieki i udzielenie pomocy wszystkim, którzy zdecydowali się tutaj osiedlić bez różnicy w traktowaniu powracających z państw zachodnich i ZSRR60
W zakresie kwestii ogólnopolitycznych. wykraczających poza deklarowany zakres zainteresowań ZMS należy wspomnieć o poparciu
57 Władysław Kruczek (ur 1910) został w grudniu 1956 roku po kilkuletnim (1952-1956) pełnieniu funkcji I Sekretarza KW PZPR w Bydgoszczy przerzucony do rodzinnego Rzeszowa i wybrany na omawianej konferencji I Sekretarzem KW PZPR
58 AAN. TKC ZMS sygn 11/IV/1.s 20,42 Biuletyn TKC ZMS nr 4/57. s 9e - 10e Wyniki prac komisji nie są znane G Sokołowski w rozmowie z autorem stwierdził, iz me oodjęła ona faktycznie żadnych działań
59 Biuletyn TKC ZMS nr 4/57. s 11d 50ibidem, s 6f