2212788199

72 Rzecz o ZMS - ani laurka, ani pamflet

Później były wydarzenia czerwcowe w Poznaniu i pierwsza jednostronna ich ocena, jako skutku dywersji zagranicznej..

Poruszenie umysłów i sumień w czasie, z którego przywołuję te fakty, było szczególnie głębokie wśród młodzieży i działaczy ZMP w środowiskach studentów, intelektualistów i dziennikarzy. Pojęcie kult jednostki w tych środowiska uchodziło za eufemizm, podobnie jak „błędy i wypaczenia". Sposób sprawowania władzy w okresie stalinowskim wykazywał wszystkie cechy systemu funkcjonującego spójnie i bezwzględnie. Okres „kultu jednostki" w zasadzie może minąć wraz okrzykiem „król jest nagi!". Błąd i wypaczenie można skorygować. System wymaga znacznie rozleglejszych i głębszych zmian. Tworzenie socjalistycznej demokracji w naszych polskich warunkach wymagało bardziej radykalnych, rewolucyjnych zabiegów niż sugerował to ów eufemistyczny termin

• Rewolucyjny Związek Młodzieży pojawił się...

- ..nie pojawił się, lecz wyniknął z procesu, który na tle przypomnianego kontekstu ogarnął znaczną część aktywu ZMP z Zarządem Głównym, któremu wtedy przewodniczyła Helena Jaworska. Były to od wewnątrz podejmowane próby naprawy organizacji służącej jako jednostronnie - z góry w dół - działająca transmisja polityki partii do młodzieży.

Helena Jaworska na III Plenum ZG ZMP odwoływała się w tych sprawach do wypowiedzi Lenina:

„Nierzadko tak bywa, ze przedstawiciele pokolenia ludzi już posuniętych w latach i starych nie umieją ustosunkować się w sposób właściwy do młodzieży, która silą rzeczy musi dochodzić do socjalizmu inaczej, nie tą drogą nie w tej formie, me w tych warunkach co jej ojcowie Dlatego m m. powinniśmy być za organizacyjną samodzielnością związku młodzieży - i to nie tylko dlatego, że tej samodzielności boją się oportuniści. lecz i ze względów zasadniczych. Bez całkowitej bowiem samodzielności młodzież nie zdoła wyrobić się na dobrych socjalistów, ani przygotować się do tego. żeby poprowadzić socjalizm naprzód"

(W. Lenin, Dzieła, t. 23, Warszawa 1955. str. 175-176).

Otóż to!, „poprowadzić socjalizm naprzód"...

Niepowodzenie usiłowań naprawczych wewnątrz ZMP, podejmowanych aż do listopada 1956, sprawiało, że na politycznej powierzchni pojawiły się grupy, będące zalążkami różnych - także wyraźnie prawicowych lub maskujących swój antysocjalistyczny charakter - organizacji młodzieżowych. Grupy tworzące