2212788631

Rozdział II. Analiza przekładu frazeolog izm ów w postaci kanonicznej

W całym korpusie badawczym, obejmującym 300 zdań polskich, zawierających związki frazeologiczne oraz 300 ich niemieckich translatów, frazeologizmy kanoniczne występują w 186 przykładach. Są to głównie zwroty i wyrażenia. Natomiast frazy odnotowano w nielicznych, pojedynczych przypadkach. Najczęściej stosowanymi przez tłumaczy strategiami są: strategia adaptacji i imitacji oraz negatywna procedura neutralizacji. Rzadko korzystano z negatywnej procedury eksplantacji i negatywnej procedury eliminacji.

Najwyższy poziom ekwiwalencji przekładów uzyskano poprzez zastosowanie strategii adaptacji i imitacji. Potwierdza to tezę, iż o stopniu uzyskanej ekwiwalencji decyduje wybór właściwej strategii tłumaczenia.

1. Zastosowanie strategii adaptacji

Powyższą strategię, jako podstawę tłumaczenia, zastosowano w 63 przypadkach. Stanowiło to prawie 34% wszystkich frazeologizmów w postaci kanonicznej. W 56 przykładach uzyskano ekwiwalencję całkowitą lub maksymalną.

1.1. Adaptacja + ekwiwalencja całkowita

Z analizy całości materiału badawczego wynika, że część frazeologizmów polskich tłumaczonych jest poprzez dobór dokładnych odpowiedników frazeologicznych języka niemieckiego. W prezentowanych przykładach od 1 do 34 występuje całkowita ekwiwalencja semantyczna oraz zgodność obrazów językowych.

Zwroty nominalno-werbalne

P: (...) grupy młodzieżowe nie stanowiły żadnej siły mającej szansą wpłyn ąć na pracą terenowych kół TSKN, w klónch pierwsze skrzypce od wielu łat srają starsi wiekiem (...). (S\V 2000/16, 8)

N: Port spielen die altere, verdienstvolle Aktwislen seit vielen Jahren die erste Ceise. (SW 2000/16, 8)

lp.	Kryterium formalne	Kryterium semantyczne	Kryterium stabilności	Kryterium strukturalne	Rodzaj ekwiwalencji	Strategia
1.	zwrot	-	stabilny	nominalno- werbalny	całkowita	adaptacja

Frazeologizm grać pierwsze skrzypce oznacza ‘być najważniejszym, mieć duże znaczenie, decydujący wpływ na coś, rej wodzić’ (kto + gra pierwsze skrzypce); (BL 2003: 749). W przekładzie zastosowano ekwiwalent słownikowy die erste Geige spielen (PI 1995: 465) - 'die fuhrende Rolle spielen, tonangebend sein’ (Duden11: 265), który jest

66