1. Wstępne informacje topologiczne
Niech p : E —* X będzie ciągłym odwzorowaniem przestrzeni topologicznych.
Definicja 1.9.1. Mówimy, że odwzorowanie p : E —* X jest nakryciem, jeśli dla każdego punktu x G X istnieje otoczenie otwarte U 3 x takie, że
p-im=ujSjvs,
gdzie zbiory postaci Vj są:
(a) otwarte,
(b) parami rozłączne oraz takie, że
(c) odwzorowania p\ Vj : Vj —> U są homeomorfizmami.
Jeśli p : E —> X jest nakryciem, to E nazywamy przestrzenią nakrywającą przestrzeń X.
Z tej definicji wynika:
Stwierdzenie 1.9.2 ([12] 26). Jeśli p : E —* X jest nakryciem, to:
(1) przestrzenie postaci p_1(x), x G X, są dyskretne;
(2) odwzorowanie p jest lokalnym homeomorfizmem, tzn. dla każdego e G E istnieje zbiór otwarty V 3 e taki, że p(V) jest zbiorem otwartym w X oraz odwzorowanie p\V : V —> p(V) jest homeomorfizmem;
(3) odwzorowanie p jest surjekcją;
(4) odwzorowanie p jest otwarte;
(5) X jest przestrzenią ilorazową przestrzeni E.
Dowód. (1). Niech x G X. Niech U 3 x będzie zbiorem otwartym w X takim, jak w definicji nakrycia. Wtedy
p~1(x) = Ujęj(Vj n p_1M).
Zbiory postaci VjC\p~l (rc) są oczywiście otwarte w p~l{x). Są to zbiory jednoelementowe. Istotnie, jeśli a, b G Vj D p~1 (x), to a, b G Vj oraz p(a) =p(b) — x. Ale p| Vj jest odwzorowaniem różnowartościowym, zatem a = b.
Niech a G p~1(x). Istnieje wtedy j G J takie, że a G Vj flp_1(x). Wtedy Vj fi p~l(x) = {a}. To implikuje, że {a} jest zbiorem otwartym. Każdy więc jednoelementowy podzbiór w p-1(x) jest zbiorem otwartym.
(2) . Niech e G E. Wtedy x — p(e) € X. Istnieje więc zbiór otwarty V 3 x taki, jak w definicji nakrycia. Wtedy e G p~l(U), więc e G Vj, dla pewnego j G J. Zbiór p(Vj) — U jest otwarty w X oraz P\Vj ■ Vj —* p{Vj) = U jest homeomorfizmem.
(3) . Niech iGli niech U 3 x będzie zbiorem otwartym takim, jak w definicji nakrycia. Ponieważ p|V* : Vj —► U jest surjekcją oraz x G U, więc istnieje e G Vj takie, że p(e) = x.
(4) . Wynika to z (2), gdyż jest oczywiste, że każdy lokalny homeomorfizm jest odwzorowaniem otwartym.
(5) . Jest to konsekwencja (3) i (4). [x]
Zanotujmy kilka przykładów nakryć.
Przykład 1.9.3.
(0) Odwzorowanie tożsamościowe X —* X jest nakryciem.
(1) Odwzorowanie p : R1 —> S1, p(t) — e2nit, jest nakryciem. Jeśli x G S1, to zbiór otwarty U 3 x (występujący w definicji nakrycia) jest przedziałem otwartym okręgu S1, zawierającym x.
(2) p : S1 —> S1, p(z) = zn.
(3) Niech p : §" —» Pn(R) (gdzie Pn(R) jest rzeczywistą przestrzenią rzutową) będzie odwzorowaniem sklejającym punkty antypodyczne. Odwzorowanie to jest nakryciem.
(4) Niech G będzie grupą topologiczną i H jest jej dyskretną podgrupą. Wtedy rzutowanie G —* G/H (gdzie G/H jest zbiorem warstw z topologią ilorazową) jest nakryciem.
(5) C n {0} —► C n {0}, z ^ zn.