2910489817

79

Konferencje

W latach 1947-1948 pismo ponownie stało się krakowską mutacją — tym razem katowickiej „Gazety Robotniczej”. 30 lat później Wie-sław Kukla oraz Krzysztof Ślusarek wznowili „Naprzód”, który stał się organem Małopolskiego Komitetu Okręgowego PPS w Nowej Hucie. Ogółem w latach 1988-1990 wznowiony tytuł ukazał się w postaci 17 numerów małej gazetki wydawanej w tzw. drugim obiegu. Po kolejnych przekształceniach organiza-cyjnych „Naprzód” wydawany był przez Okręgowy Komitet Robotniczy PPS (Kraków — Bielsko Biała) pod redakcją Leszka Florczyka. Ostatni numer pisma ukazał się w sierpniu 1990 r.

Do tego krótkiego rysu dziejów pisma dodajmy jeszcze informację o emigracyjnej edycji „Naprzodu”, która ukazywała się w Londynie w latach 1956-1959 pod redakcją Zbigniewa Słupnickiego. Nieregularnie wydawane pismo było organem Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej w Wielkiej Brytanii.

Sympozjum IBilN otworzył prof. Michał Śliwa — rektor AP, po czym przedstawiono 6 referatów o następującej problematyce: dr Alfred Toczek Krakowski „Naprzód” jako główny organ prasowy PPSD Galicji i Śląska (1892-1919)\ prof. Józef Szocki Czytelnictwo i książka w środowisku robotniczym w drugiej połowie XIX stulecia; prof. Andrzej Notkowski Dziennik „Naprzód” w systemie prasy PPS (1919--1939) w porównaniu z pozostałymi codziennymi pismami partyjnymi; mgr Sabina Kwiecień Szata zewnętrzna i układ wewnętrzny krakowskiego dziennika „Naprzód” w latach 1919-1939; prof. Jerzy Jarowiecki „Naprzód” na tle socjalistycznej prasy konspiracyjnej (1939-1945)\ dr Bożena Pietrzyk — Kultura i literatura na łamach „Naprzodu” w okresie II wojny światoxvej.

W drugiej części obrad, którym przewodniczył prof. J. Jarowiecki, znalazło się 6 kolejnych wystąpień: Edward Hałoń dzielił się wspomnieniami jako redaktor „Naprzodu” wydawanego podczas II wojny światowej, prof. Danuta Adamczyk przedstawiła „Naprzód” jako trybunę upowszechniania dobrej literatury (od 1939 r.), prof. Jerzy Myśliński rozwinął podejmowane już zagadnienie systemu prasowego PPS i problemy „Naprzodu” z cenzurą, prof. Krzysztof Woźniakowski dzielił się wnioskami z porównawczej analizy zawartości krakowskiego „Naprzodu” i warszawskiego „Robotnika”, prof. Andrzej Notkowski zwrócił uwagę na specyfikę języka prasy socjalistycznej i jego wpływu na czytelnictwo poszczególnych gazet przez określone grupy społeczne, dr Ewa Fogelzang-Adler wskazała na rozległą problematykę politologiczną na łamach „Naprzodu” wydawanego podczas okupacji oraz szczególne zainteresowanie pisma kwestiami związanymi ze zbliżającym się frontem wschodnim. Nadto zwróciła uwagę na ostiy, chwilami złośliwy ton polemiczny publikacji tegoż okresu.

Całość obrad podsumował dr Alfred Toczek, główny animator sympozjum oraz autor książki Krakowski „Naprzód” i jego polityczne oblicze 1919-1934. Podkreślił, iż teksty o „Naprzodzie” są bardzo rozproszone, a dotyczące Dwudziestolecia szczególnie trudne do znalezienia — stąd też nowa suma wystąpień znacząco powiększyła wagę sesji.

Obradom towarzyszyła okolicznościowa wystaw^fa oryginalnych numerów pisma z różnych lat oraz zbiór publikacji dotyczących polskiej prasy socjalistycznej. Eksponaty pochodziły ze zbiorów dr. A. Toczka oraz z Biblioteki Instytutu Bibliotekoznawstwa AP. Staraniem prof. H. Kosętki referaty wygłoszone podczas konferencji ukażą się w druku.

Marek Glogier