odpowiedzialność za kształcenie i wychowanie na ludzi uczestniczących w edukacji.
Jak spostrzegać powinności współczesnej edukacji? Odpowiedzi na to pytanie jest dziś wiele. Jeśli edukacja ma spełniać swoją odpowiedzialną misję przygotowania ludzi do życia, pomocy w poszukiwaniu jego sensu, kształtowaniu modeli bytu indywidualnego i społecznego, to trudno zgodzić się na zanikanie więzi między kulturą, wartościami i edukacją. Wysiłek starań o zachowanie kanonu kultury (aktualizowanego, ale wciąż nawiązującego do dorobku przeszłych pokoleń) oraz trwanie i akceptację uniwersalnych wartości spoczywa głównie na edukacji. Szczególne powinności ma obowiązkowa edukacja szkolna, która (między innymi ze względu na obowiązek dziesięcioletniego w niej udziału) jest odpowiedzialna za powszechne kształcenie i wychowanie. Wspomniane starania są i będą trudne, często niewdzięczne, heroiczne, ale zarazem piękne i potrzebne, jeżeli pragniemy zachować sens oraz praktyczny wymiar uniwersalnych wartości i przesłań płynących z kultury. Konieczność i jednocześnie tragizm edukacyjnych zmagań oddają słowa I. Wojnar: „Nie wierzę w »nowy« humanizm, wierzę natomiast w humanizm tragiczny, czyli nierzadko wbrew oczywistościom, konieczność ocalenia podstaw zagrożonego człowieczeństwa, zagrożonego dobra, wartości trwałych zaciemnionych przez chaos świata i wygaszone wnętrze człowieka ograniczonego do jednowymiarowej roli bezmyślnego konsumenta uczestniczącego w żałosnych wyścigach szczurów" [Wojnar 2000, s. 26].
Współczesny świat dostarcza wielu możliwości poznawania różnych dziedzin życia. Zarówno edukacja szkolna, jak i pozaszkolna, zmieniają się i mogą coraz lepiej wykorzystywać szanse wzbogacania wiedzy. W zróżnicowanym i niejednoznacznym świecie szczególnego znaczenia nabiera edukacja kształtująca umiejętności wartościowania rozmaitych źródeł wiedzy i dokonywania selekcji, wielostronnego i możliwie całościowego oglądu rzeczywistości, kierowania się we własnym życiu uniwersalnymi wartościami, kreowania świata społecznego, w którym przestrzegane są prawa człowieka, panuje pokój, trwa współpraca
© Autor/Autorzy © Studia Kul turo wo-Edukacyjne 2013 Tom VIII Numer 1 13