Bilans przedsiębiorstwa odzwierciedla skutki decyzji i zdarzeń gospodarczych zaistniałych do dnia jego sporządzenia. Dokonanie jego oceny polega na ustaleniu relacji pomiędzy poszczególnymi elementami majątku przedsiębiorstwa i źródeł jego finansowania.
Wstępna analiza bilansu przedsiębiorstwa obejmuje:
1) badanie struktury bilansu (ujęcie statyczne), na które składa się badanie:
- struktury majątkowej na podstawie wskaźników struktury aktywów,
- struktury kapitałowej, poprzez ustalenie wskaźników struktury pasywów,
- struktury kapitałowo-majątkowej;
2) badanie wskaźników tempa wzrostu poszczególnych składników bilansu (ujęcie dynamiczne).
Analiza statyczna dotyczy badania struktury majątku przedsiębiorstwa i źródeł jego finansowania w wybranym momencie (np. na koniec roku). Ujęcie dynamiczne pozwala natomiast ocenić również kierunki zmian tej struktury oraz dynamikę poszczególnych elementów aktywów i pasywów poprzez porównanie danych z kilku kolejnych lat.
Analiza struktury majątkowej
Wskaźniki struktury aktywów wyrażają stosunek procentowy poszczególnych grup składników majątkowych do aktywów ogółem. Podstawowe wskaźniki struktury majątku przedstawia tabela 1.
Tabela 1. Wskaźniki struktuiy majątku
1. udział trwałych składników majątku w aktywach ogółem
aktywa trwałe aktywa ogółem
x 100%
2. udział aktywów obrotowych w aktywach ogółem
- -aktywa obrotowe-s 100%
aktywa ogolem
Ocena tych relacji ma istotne znaczenie dla wierzycieli przedsiębiorstwa oraz banków udzielających mu kredytów.
Udział trwałych składników w majątku przedsiębiorstwa w sposób istotny zależy od rodzaju branży, technologii wytwarzania i asortymentu wyrobów. Jest on szczególnie duży w przemysłach wydobywczych, budownictwie, rolnictwie, hotelarstwie. Udział ten pozostaje w bezpośrednim związku z kwotą osiąganych przez przedsiębiorstwo przychodów. Im większy jest udział trwałych składników majątku w jego strukturze, tym mniejsza jest zdolność przedsiębiorstwa do wypracowania przychodu.
W badaniach sytuacji majątkowej wykorzystuje się również wskaźnik, który jest relacją aktywów trwałych do aktywów obrotowych (tabela 2).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
9