414223548

Standardy współpracy administracji publicznej z sektorem pozarządowym, Instytut Spraw Publicznych. 2006

Model niemiecki charakteryzuje się (1) pełnym wdrożeniem zasady pomocniczości państwa, operacjonalizowanej w systemie prawnym jako zasada pierwszeństwa podmiotów społecznych w zakresie świadczenia usług społecznych przy wykorzystaniu funduszy publicznych oraz (2) korporacyjnym charakterem relacji administracja publiczna -organizacje pozarządowe. Odzwierciedleniem tego ostatniego jest wysoki poziom sfederalizowania trzeciego sektora i faktycznym odtworzeniem w nim struktur kompatybilnych do struktur administracji publicznej, zdolnych negocjować warunki współpracy na każdym poziomie podziału administracyjnego państwa.

Model angielski charakteryzuje większe otwarcie na konkurencję między świadczeniodawcami, a co za tym idzie większa rola mechanizmów rynkowych (lub ąuasi-rynkowych) w systemie zlecania zadań publicznych i związany z tym brak preferencji dla organizacji pozarządowych (nieprzypadkowo właśnie w Wielkiej Brytanii mówi się o współpracy państwa z sektorem niezależnym definiowanym jako ogół podmiotów for-profit i non-profit zainteresowanych udziałem w przetargach na zlecanie zadań publicznych).

Oba modele mają swoje rozpoznane i opisane w literaturze mocne i słabe strony¹. Warto zaznaczyć, że standaryzacja w modelu niemieckim ukierunkowana jest na (1) utrzymanie wysokiej jakości usług społecznych i (2) zabezpieczenie ciągłości ich świadczenia (czego konsekwencją jest etatyzacja organizacji pozarządowych). W modelu angielskim zaś standaryzacja służy przede wszystkim efektywności, sprowadzającej się w praktyce do obniżania kosztów utrzymywania tzw. systemu usług dla ludności (ang. social services). W obu modelach standaryzacja współpracy służy profesjonalizacji trzeciego sektora. Jest to jednak inny typ profesjonalizacji. Organizacje pozarządowe w Niemczech profesjonalizując się, upodabniają się do instytucji publicznych, przejmując ich standardy, kulturę pracy. Z kolei angielska wersja profesjonalizacji oznacza upodabnianie się organizacji pozarządowych do firm komercyjnych, zarówno w zakresie zarządzania (poszukiwanie zysku, czy choćby nadwyżek bilansowych), jak i kultury pracy. Można powiedzieć, że efektem ubocznym modelu niemieckiego jest wspomniana etatyzacja trzeciego sektora, a modelu angielskiego -komercjalizacja sektora non-profit.

Por. analizę modelu brytyjskiego w Lewis 2006,a niemieckiego w Kramer 2006, a także analizy porównawcze - np. [Leś 2000], [Rymsza, Zimmer 2003]; [Rymsza 2003].