4631369603

KWASY ŻÓŁCIOWE W CHEMII SUPRAMOLEKULARNEJ 1111

przede wszystkim poprzez jonowe wiązania wodorowe pomiędzy anionem halogenku i grupą N-H receptora; dodatkowej stabilizacji dostarczały tego samego typu oddziaływania pomiędzy substratem i grupami wodorotlenowymi zarówno 34a, jak i 34b [54a, 54b].

^34a    34b

Zastosowaniem steroidów, w tym także kwasów żółciowych, w konstruowaniu receptorów anionów poświęcona jest praca przeglądowa [54c].

2. UKŁADY ACYKLICZNE 2.1. STRUKTURY TYPU SZCZELINOWEGO

Ważną grupą syntetycznych receptorów acyklicznych są struktury zdolne otoczyć, „owinąć się” wokół cząsteczki substratu, czym przypominają zachowanie naturalnych receptorów enzymatycznych [55]. Konstrukcja molekularnych „szczelin” (ang. clefLs) opiera się na sztywnym podandzie i odpowiednim wysięgniku, przy czym swobodna rotacja wokół wiązania pojedynczego wysięgnik-podand jest w znacznym stopniu ograniczona [56]. Jako użyteczne wysięgniki stosowane są układy pierścieniowe - alicyklicznc (cyklohcksanowc), bądź aromatyczne [55].

Pomysł wykorzystania cząsteczek kwasu cholowego w syntezie układów szczelinowych wysunęli McKcnna i wsp. [57]. Oni też skonstruowali pierwsze dime-rycznc struktury szczelinowe w oparciu o ten substrat (35a) i jego pochodne (35b).

Kohmoto i wsp. otrzymali cząsteczkę gospodarza typu szczelinowego, zawie-rającą jako podand jednostkę kwasu cholowego, w wyniku kondensacji podwójnego bezwodnika kwasu 1,4,5,8-naftalenotctrakarboksylowego z estrem metylowym kwasu 3a-amino-7a,12a-dihydroksy-5(3-cholan-24-owego (schemat 11) [56].