Sędziowie wypatrywali sobie oczy licząc głosy z Florydy
... choć Gore zapowiada, że broni nie złoży
dząca za najlepszą na świecie i lepiej funkcjonującą, amerykańska okracja ma kaca. Cierpi na niego długo, ale dopiero od wczoraj próbować go leczyć.
Przyczyną tego kaca są. oczy* -10, wybory. Przez wiele dni nie m wiadomo, kto został dzicc-zbiorowej „mądrości” Ame-prezydentem numer 43. Sta->iy tak z powodu egzotycznej świata zasady demokracji ame-hańskiej stanowiącej, że ten kan-dat. na którego odda głos więk-ść wyborców, nie musi wcale jjać.
jak często określa się twórców •hiracji Niepodległości i Kon-uicji Stanów Zjednoczonych uślili u schyłku XVIII wieku •:ini zabezpieczający przed wymieni się na fotelu prezydenta oś wariata, oszusta czy kry-alisty. W czasach, kiedy Ame-• .1 tworzyła się jako państwo oby-i.dskic. a nic narodowe i gdy rywali do niego różni ludzie, > ryzyko, że facet znikąd może wedrzeć na pierwszy urząd w stwie istniała. Ale i wtedy nie >no poważne. Tak czy inaczej decydowano, że prezydenta wy-
iuź świętuje zwycięstwo...
' Kolegium Elektorów. Każdy • dat ma tylu swoich elektorów dym stanie, ilu deputowanych itorów z lego stanu zasiada na >lu Zwycięzca bierze wszyst-•’otcm elektorzy się spotykają i ‘!ą. wybierając prezydenta Irzy razy zdarzyło się. że glos przegrał z mądrością clekto-W 1824 roku najwięcej glo-i ludu i u elektorów miał An* llł Jackson (99). Drugi na liście l‘»hn Quincy Adams (84) Było ze czterech innych. Kolejne wania Kolegium Elektorów dały większości ponadpięć-'ięcioprocentowej żadnemu z ■li. Ostatecznie decydował -;res wybierając Adamsa, dru-
- w kolejności.
W 1876 roku jednym głosem ' rskim republikanin Kutne-d Haęes pokonał demokratę uela Tildena (185:184). W waniu powszechnym Tildcn
- 4 285.992 glosy, a Hayes -'3.768.
Dwanaście lat później demo-■ Grover Clcveland uzyskał s 233 glosy, ale wygrał repu-'iin Benjamin Harrison. kló--hciało 5 440 216 wyborców zcchnych. W glosach elektor-wygrał jednak 253:168 Potem już nic się takiego nie żyło. Podjęto wiele prób parlamentarnego zmieniania systemu glosowania, ale żadna z inicjatyw nie zyskała wymaganej większości w Kongresie. Decydow-al argument. że nie... należy poprawiać po Ojcach Założycielach. Niestety, przy wyborze prezydenta numer 43. trudno jest mówić o nieustającej mądrości Ojców Założycieli. Telewizja pokazuje studentów amerykańskich nie potrafiących zrozumieć, jak w zdominowanej numerycznie i statystycznie Ameryce ktoś. kto dostaje około 230 tysięcy głosów' obywateli tego kraju więcej, nie może zostać ich prezydentem. - Jeżeli New York Yan-kees wygrywają serie mistrzowskie z New' York Mets 3:1. to nie trzeba zwoływać żadnego kolegium, żeby ustalić, kto jest mistrzem - przytomnie zauważa David Wood. student Columbia University.
W systemie głosowania i jego czasu panuje w USA duża dowolność. W niektórych stanach, m in. Nowym Jorku, lokale wyborcze otwarte były od godziny 6 do 21. ale w Teksasie już tylko do 18. Jeszcze gdzie indziej od 7 do 17 W niektórych stanach używa się elektronicznych maszyn do glosowania. to znów elektrycznych albo mechanicznych, bądź systemu me-chaniczno-manu-alnego. Ten ostatni stał się źródłem powodu zamieszania wy borczego na Florydzie. W każdym razie w powiecie Palm licach. Broward VoIu-sia i Miami-Dade.
Aby zagłosować. trzeba było odebrać kartę do glosowania, umieścić pod spccjal-nvm szablonem i następnie wy-dziurkować odpowiednie miejsca Wystarczyło źle podłożyć kartę pod szablon, aby wyborcze dziury znalazły się w nie-prawidłowych miejscach, co czyniło glos nieważnym Poza tym w pow iecie Palm Beach tak ułożono listę kandydatów, że aby wybrać drugiego od góry Gore a. należało uydziurkować trzecią pozycję U- efekcie ultrakonserwatysta Pat Buchanan uzyskał tam rewelacyjnie wysoki wynik
Autorką karty do glosowania jest Theresa I.cPore Złożono juz przeciwko niej kilkanaście pozwów sądowych, zarzucających jej konstrukcje dokumentu niezgodnego z prawem stanowym Pani LePore ma zapewnione miejsce w historii amerykańskich wyborów’ prezydenckich.
Kiedy okazało się. ze-w' miarę ponownego mechanicznego przeliczenia głosów, przewaga Busha nad Gorem na Flory dzie stopniała z około 2000 głosów do niespełna trzystu (288). demokraci zażądali liczenia ręcznego w czterech hrabstwach Kiedy po przeliczeniu jednego procenta głosów z Palm licach okazało się. że Gore owi przybyło kolejne 19 głosów', republikańskie w ladze Florvdv ustami Kathe-rine I lurris. sekretarz stanu i równocześnie... stanowej przewodniczącej kampanii prezydenckiej Busha ogłosiły, że ręczne liczenie zostanie następnego dnia przerwane. bo upływa ostateczny termin podania wyniku Republikanom najwyraźniej spieszyło się. bo przewagę miał Bush.
Demokraci dążyli do sądowego przedłużenia liczenia głosów, a wyborcy, którzy uważają, że ich głosy nie zostały zaliczone Gore’ owi. do powtórzenia głosowania. - Nasze dzieci uczą się w szkole, jak się wybiera prezydenta. Co będą miały do powiedzenia na temat obecnych wyborów? Mnie naprawdę nie zależy, by zostać wybranym przez dodanie mi jakichś głosów przez omyłkę łub przez odjęcie ich przez omyłkę memu rywalowi. Wierzę, że także George Bush nie chciałby w taki sposób zostać prezydentem. Ważniejsze jest jednak aby amerykańscy wyborcy nie mieli takiego przekonania i czynili tym wyborom zarzuty. Dlatego każdy glos pow inien być uczciw ie i rzetelnie policzony. To jest kwestia pryncypiów naszej demokracji - mówił Al Gore zaraz po wyborach 1 on. i demokraci. którym przewodził, dopięli w końcu swego. Glosy na Florydzie przeliczono jeszcze raz. tym razem ręcznie, w czterech wybranych hrabstwach Ostatecznie przewaga Busha nad Gorem stopniała do 537 głosów i pani Kalherin Harris ogłosiła wczoraj oficjalnie, że to Bush zostanie prezydentem Ale Gore nie zamierza się poddać - argumentuje. że ręcznie nie przeliczono wszystkich głosów- na Florydzie i będzie walczył o unieważnienie wyborów w sądzie.
W wyborach prezydenta numer 43. prócz Ojców Założycieli, najbardziej dostali po nosie kreatorzy. a w łaściwie dyktatorzy medialni Dotyczy to przede wszystkim sieci CNN posiadającej ambicje globalnego objaśniania światu. na czym on polega
Podczas relacjonowania elekcji prezydenckiej w łeb wzięły wszystkie prognozy dotyczące Florydy Najpierw, krótko przed godziną 20. miał tam wygrać Gore O 21 54 wycofano tę wiadomość 0 2.18 nad ranem podano, że w \ -grał tam i w całych Stanach Bu sit By o 4.30 i z tego się wycofat Podobnie wpuszczeni w maliny zostali telewidzowie CBS, ŃBC. ABC oraz wielu dzienników Większość zawierzyła CNN
Okazało się. że firma nadająca opinie w iz.w exit polis, czyli {to wyjściu z lokali zawiodła Pierwsze informacje o wygranej Busha (zresztą z przew agą ponad 60 proc } pochodziły Z mało reprezentatywnego rejonu Florydę Potem, podobnie miało być z ogłoszeniem w ygranej republikanina Jest to wpadka zupełnie kuriozalna. CNN zrobiło wiele aby nie roztrząsać kompromitującej pomyłki. Szefow a firmy robiącej badania dla CNN powiedziała że po prostu zła była baza danych. ale to się przecież może zdarzyć Amery kanie nie dali się nabrać. Uważają, ze w roku 2000 i w dobie informatyki i kraju takim, jak USA jest to niedopuszczalne Grano ich nastrojami, a nawet generowano określone zachowania Byli ludzie, którzy po obwieszczeniu wygranej Gore a zrezygnowali z. udania się do lokalu wyborczego w- swojej miejscowości
Przypadek ten uświadamia jednak, jakie mogą byt konsekwencje manipulacji informacją Dziś telewizja wykreowała wirtualnego prezydenta Stanów /.jednoczonych Teoretycznie może kiedyś wykreować wojnę z jakimś obcym mocarstwem albo załamanie Wall Street
po tych wyborach Europa ma generalnie satysfakcję, że Ameryka sama sobie przetarła nosa Ani ona taka w spaniała z. jej systemem, ani ten system taki sprawny, ani kontrola opinii publicznej dzięki m in mediom, taka doskonała
Ktokolwiek by został 43 prezydentem, będzie rządził krajem na pół podzielonym pomiędzy wyborców. zwaśnionym i skaczącym sobie dc. oczu Będzie miał ten prezydent do czynienia z podzielonym po równo Senatem i Kongresem z ośmioglosową przewagą republikańską Prowadzenie nawy państwowej, wedle dotychczasowych wzorów partyjności, nie wydaje się juz możliwe na dłuższą metę. Może więc właśnie bije Ameryce dzwon pluralizmu 1 Może ten wstrząs jest po prostu potrzebny?
WALDEMAR PIASECKI.
Waszyngton
Jeżeli do momentu zaprzysiężenia 43 prezydenta. 20 stycznia 2001 roku. nie udu się ostatecznie ustalić, kto nim jest. obowiązki głowy państwa przejmie Dennis J. & Hastert, przewodniczący Izby Reprezentantów. Gdyby jednak i on nie był w stanic (nie chciał, nic mógł) to na czele Stanów Zjednoczonych stanic Strom Thurmond, najstarszy senator na Kapitolu, pełniący funkcje przewodniczącego „pro temperę” Senatu. Thurmond urodzi! się 12 maja 1902 roku w Edgefield w Południowej Karolinie. W Senacie zasiada już ósmą kadencję (po 6 lat). Mimo swoich 98 lat czuje się dziarsko. Zanim został senatorem był zawodowym wojskowym, a potem sędzią. Jest zadeklarowanym konserwatystą republikańskim Ma żonę Nancy i jest baptystą
7
•*-’0 LUDU 28 LISTOPADA 2000 NR 276