BADANIE ODDZIAŁYWANIA BIAŁKO ■— UGAND 43
Tak czy inaczej, jeżeli ilość miejsc wiążących w rozpuszczalnym białku (n) nie jest z góry znana, nie można jej wyznaczyć przy zastosowaniu ilościowej chromatografii powinowactwa, przynajmniej w chwili obecnej. Natomiast nie przedstawia trudności wyznaczenie izotermy wiązania ligandów przez unieruchomione białka, co zaprezentowano na przykładzie oddziaływania pewnych leków z unieruchomioną albuminą surowicy (88). Wyznaczając objętości wymywania ligandów (VL) z kolumny z unieruchomionym białkiem techniką analizy czołowej oraz posługując się równaniem 11:
vL —v° = vż[B] — r (równanie 11)
w którym Vż oznacza objętość fazy żelowej, otrzymano krzywoliniowy wykres Scatcharda, interpretowany za pomocą modelu dwóch klas miejsc wiążących.
V. Klasyczne metody elektroforetyczne
Techniki elektroforetyczne pozwalają na mierzenie ruchliwości elektro-foretycznej białek — wielkości, która ulega znacznym zmianom wskutek oddziaływania białkowych makrojonów z innymi jonowymi substancjami. Z tego typu oddziaływaniami związany jest jednak szereg teoretycznych i praktycznych problemów, nie spotykanych w przypadku obojętnych ligandów. Zagadnienia te omówione są w cytowanych już pracach (3, 4). Oddziaływania elektrostatyczne sprawiają, że miejsca wiążące jony nie są niezależne. Uwzględnienie tego efektu prowadzi do wyrażenia na stałą mikroskopową:
k, = (k0)i e-2wZ“Zl- (równanie 12)
gdzie: ZB — oznacza ładunek białka, ZL — ładunek ligandu, a w jest pewną stalą, zależną m.in. od promienia makrojonu i ligandu. Równanie 3 przybiera wtedy złożoną postać:
n, (kp)i [L] ę~2wZBzt-1 +(k0), [L] e-2wZbZl
Jeżeli niewielka ilość jonów wiąże się z białkiem o małym ładunku netto, wtedy człon wykładniczy w równaniu 12 jest zanied by walny, co oznacza, że elektrostatyczne oddziaływania między miejscami wiążącymi można zignorować.
W przypadku, gdy ligandem jest jon metalu, badaną równowagę należy najczęściej rozpatrywać jako współzawodnictwo ligandu z jonami wodorowymi o te same miejsca wiążące.