5167289641

Nr 1/1952 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 151

Uczony radziecki I. A. Makrynow uzyskał w roku 1935 patent niemiecki nr 619 779, polegający na użyciu bakterii grupy Pectinobacter amylophilum czystej, przez siebie wyhodowanej. Roszenie trwa 30 do 48 godzin. Patent ZSRR nr 63 642 (1944 r.) trzech uczonych radzieckich polega na roszeniu w wodzie o- temperaturze 30—32° C z dodaniem mikrobów grupy Felsineus Nr IM i Nr 2E.

W roku 1950 profesor Politechniki Łódzkiej J. Kubicki wyhodował na roślinach łykowych specjalne drożdżaki, które po dodaniu do płynu roszeniowe-go, przy zastosowaniu również różnych soli mineralnych, skracają czas roszenia do 40 — 48 godzin.

Badając różne metody otrzymywania włókna, wydaje się, że najwłaściwsza jest metoda biologiczna. W ostatnich latach prace wynalazców idą w kie-

! runku skrócenia czasu roszenia. Lecz również rad metodą dekortykacji na drodze mechanicznej w połączeniu z chemiczną obróbką włókna pracuje wielu wynalazców. Wydaje się, że nie będzie tu zwycięzców i zwyciężonych i że zależnie od celu, do którego włókno będzie użyte, oraz od jakości słomy, obie metody mogą być stosowane.

Obecnie w Polsce sprawa uprawy lnu i konopi oraz obróbki słomy tych roślin została powierzona Lniarsko-Konopnej Centralnej Stacji Doświadczalnej w Poznaniu oraz Głównemu Instytutowi Włókienniczemu, które pracują w porozumieniu z Wydziałem Rolnym Uniwersytetu Poznańskiego oraz Wydziałem Włókienniczym Politechniki Łódzkiej. Można więc mieć nadzieję, że badania, prowadzone na podstawach naukowych, dadzą pomyślne wyniki dla gospodarki narodowej.

lnż. JERZY ODROWĄZ-PIENIĄZEK

UDOSKONALENIE LAMP GÓRNICZYCH DAVY'EGO

Lampy bezpieczeństwa Davy‘ego, używane w przód- i kach kopalni, nie dają całkowitego bezpieczeństwa przeciw eksplozjom tam, gdzie zjawia się nagle gaz wybuchowy ziemny, gdyż gaz ten może przedostać się między siatki ochronne lampy, jak również dalej — do przestrzeni ograniczonej cylindrem szklanym — i zmieszany z powietrzem może rozprzestrzeniać s'ę aż do płomienia lampy. Pod wpływem tego płomień lampy wydłuża się, może dosięgnąć przestrzeni ograniczonej wewnątrzną siatką lampy i może doprowadzić siatkę do n ebezpiecznego rozgrzania, odpowiedniego do zapalenia się gazu. W konsekwencji może zapalić się gaz, eksplodując między siatką wewnętrzną i zewnętrzną i doprowadzając do tego, że również siatka zewnętrzna rozpali s ę podobnie jak wewnętrzna i spowoduje zapalenie się gazu w atmosferze na zewnątrz lampy, powodując eksplozję w chodniku. Podobne wypadki spowodowały wiele poważnych katastrof.

Celem uniknięcia powyższych sytuacji proponowano liczne urządzenia mechaniczne, działające np. za pomocą sprężyny i gaszące płom eń lampy w przypadku podniesienia się temperatury wewnątrz lampy. Urządzena te działały przy pomocy mechanizmów, uruchamianych pod wpływem jakiegoś materiału ulegającego stopieniu lub spaleniu w wyższej temperaturze. Zastosowanie jednak urządzeń mechan cznych podniosło ogromnie koszt wyrobu lampy i mimo wszystko nie dało całkow tej pewności działań a urządzenia, zwłaszcza że materiał, ulegający topieniu i spływający kroplami w dół lampy, mógł przeszkadzać prawidłowemu samoczynnemu działaniu urządzenia mechanicznego. Poza tyra różne części urządzen a mechanicznego podlegały niszczycielskiemu działanu atmosfery, oksydując się szkodliwie lub ulegając korozji.

Wynalazek' opatentowany we Francji za nr 996 405 stawia sobie za cel stworzenie lampy bezpieczeństwa, opartej na systemie Davy'ego, w której u wejścia do miejsca wybrzuszenia cylindra siatkowego (8) na siatce wewnętrznej lampy została umieszczona substancja, zdolna pod wpływem pewnej temperatury wydzielać gaz lub dym,' który natychmiast i bezpośrednio gasi nie tylko płomień lampy, lecz również mieszaninę* gazu, palącego się już ewentualnie w górnej części lampy, otoczonej s atką wewnętrzną. Bezpośrednie działame urządzenia osiąga się bez jakiejkolwiek pomocy środków mechanicznych do gaszenia płomienia lampy, jedynie dzięki chemicznemu i fizyko-chemicznemu działaniu substancji wydzielającej gaz lub dym.

fig. 1.    fig- 4

Lampa udoskonalona Davy‘ego posiada ochraniacz metalowy, zabezp eczający substancję, wydzielającą pod wpływem wzrostu temperatury gaz lub dym ,i właśnie dzięki temu gaz lub dym nie może przenikać na zewnątrz lampy.    - *

Na rysunku 2 pokazano kształt ochraniacza (9) i umiejscowienie substancji (7). Cyfrą (1) oznaczono płomień lampy, (2) — cylinder szklany, (3) — s atkę wewnętrzną, (4) — siatkę zewnętrzną, (5) — przestrzeń pomiędzy obu siatkami, (6) — pierścień umocowujący siatki na czole cylindra. Czapeczka-ochran acz (9) jest wysunięta na zewnątrz powierzchni podlegającej ochronie siatki (3). Obrączka (7), wytworzona z substancji, której działanie opisano powyżej, jest pokryta czapeczką-