90 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 1/1952
CZĘSO jii
Inż. ZBIGNIEW MUSZYŃSKI
PÓŹNIEJ niż w Polsce, a również w oparciu o bogate doświadczenia radzieckie, zorganizowany został w Niemieckiej Republice Demokratycznej ruch racjonalizatorski.
Od pierwszej chwili ruch wynalazczy w NRD rozwijał się szybko, znajdując pełne poparcie i zrozumienie tak u czynników politycznych i społecznych, jak również w administracji przemysłowej.
Brygada inżyniersko-robotnicza w jednej z berlińskich fabryk żarówek dokonała usprawnienia, polegającego na szybkościowym przeciąganiu drutu wolframowego, używanego do produkcji żarówek. W brygadzie tej prócz inżynierów i robotników brały udział laborantki, które sprawdzały zmianę charakterystyki tuytrzyma-łościowej drutu wskutek nowej metody produkcji.
Podczas gięcia rur do silników spalinowych w fabryce Wolf w Magdeburgu racjonalizatorzy zaczęli to czasie samego gięcia podgrzewać rury zespołem palników gazowych, co pozwoliło zaoszczędzić 25 procent czasu.
Jasno sprecyzowane ustawy i zarządzenia regulujące sprawy wynalazczości, doskonała współpraca ze związkami zawodowymi i stowarzyszeniami inżynierów, wspólne konsultowanie się we wszystkich trudniejszych zagadnieniach, wzajemne uzgadnianie działalności na odcinku wynalazczości, jak również powołanie do życia nowej centralnej instytucji o bardzo szerokich kompetencjach w odniesieniu do kierowania, załatwiania i kontrolowania całego ruchu wynalazczego — instytucji noszącej nazwę Urzędu Wynalazczości NRD — wszystko to sprawiło, że osiągnięcia naszych zachodnich sąsiadów na interesującym nas odcinku są imponujące.
Oficjalne dane statystyczne podają za rok 1951, że w uspołecznionych zakładach pracy złożono przeszło 200 tysięcy wniosków racjonalizatorskich, z których ponad 70 tys. zostało przyjętych do wykorzystania.
Zasadniczą tendencją ruchu wynalazczego w NRD jest skierowanie uwagi twórców pomysłów na tematy, wynikające z trudności produkcyjnych. Z dyskusji na naradach wytwórczych, z analizowania wąskich gardeł, z trudności zaopatrzeniowych, z obserwacji ilości braków, oceny jakości produkcji, pracochłonności procesów technologicznych rodzą się tematy wynalazcze, podawane do wiadomości załogi w oddziałach, wydziałach czy poszczególnych halach produkcyjnych i biurach.
Składane wnioski racjonalizatorskie w coraz większej masie są opracowywane przez brygady inżynier-sko-robotnicze, których ilość wzrasta z dnia na dzień.
W Niemieckiej Republice Demokratycznej, w odróżnieniu od sytuacji u nas, mimo równych możliwości, zakłady pracy w pełni wykorzystują zalecenie zgłaszania wartościowych pomysłów jako wynalazków do opatentowania.
Porównywując ilość zgłoszeń wynalazków z ilością złożonych wniosków racjonalizatorskich w NRD, zauważymy, że na jedno zgłoszenie wynalazku pracowniczego przypada 67 wniosków racjonalizatorskich.
Przeglądając dokumentację wniosków racjonalizatorskich, przesyłaną do Urzędu Wynalazczości, trzeba przyznać, że jest ona bardzo starannie opracowana, wszystkie rysunki czytelne i technicznie wykonane prawidłowo, zgodnie z obowiązującymi normami.
Pomoc klubów techniki i racjonalizacji, zwanych w NRD gabinetami technicznymi, w opracowaniu wniosków racjonalizatorskich jest raczej słaba. W tej chwili jeszcze wynalazca otrzymuje pomoc raczej od zakładu pracy. Gabinety techniczne są instytucjami stosunkowo niedawno powstałymi i prawdopodobnie dlatego nie zdołały jeszcze wypracować konkretnych form niesienia pomocy wynalazcom.