184
W CZASOPISMACH
wtedy, gdy przyjmuje ona także formę świadomej językowej decyzji i ustaleń (...) Świadomość oznacza tu umiejscowienie w centrum językowego wyrazu tematu, centralnych pojęć i wypowiedzi. Chodzi zatem o świadomość celu i o świadome porównanie wyniku z zamierzeniem. Natomiast napisanie artykułu jest w szczegółach bardziej automatycznym procesem w ramach czynności językowej”.
Joachim Lange wprowadza w standaryzację bibliografii w NRD, przystosowywaną zresztą do zasad ujednolicanych w krajach RWPG (s. 139—142). Centralny Instytut Informacji i Dokumentacji NRD opracował w ostatnich latach szereg nowych standardów fachowych dotyczących nie tylko bibliograficznego opisu fachowej literatury czy sporządzania autoreferatów prac dyplomowych, lecz także zasad cytowania, szeregowania i podawania literatury. Lange omawia: bibliograficzny opis źródeł informacji; układ opisu bibliograficznego (w wykazie literatury); zasady cytowania; enumerację ustępów tekstu dla uszczegółowienia źródeł informacji (przykład:
8. Teoria funkcjonalna i jej stosunek do zróżnicowania językowego
Autor: Antje Porsch
8.0 Wstęp
8.1 Styl funkcjonalny
8.2 Terminy stylistyczne
8.2.1 O terminie „styl”);
dalej omawia transliterację cyrylicy; sporządzanie referatów i adnotacji; podawanie dat kalendarzowych (w RWPG obowiązuje jednolity zapis cyframi arabskimi: czterocyfrowe oznaczenie roku poprzedza dwucyfrowe oznaczenie miesiąca i takież — dnia, np.: 1983-09-02 dla oznaczenia 2* września 1983).
Z wcześniejszych roczników TPSJ omawialiśmy obszernie kolejne części pracy Wulfa S k a u n a i Wolfganga Tiedkego o metodzie analizy zawartości w prasoznawstwie socjalistycznym. Dzieło zostało przedstawione i obronione jako praca habilitacyjna, na s. 144—147 opublikowano autoreferaty. Odnotujmy jeszcze z numeru podwójnego tezy pracy doktorskiej Iskandara e 1 - D i c k a pt. „Komunistyczna prasa Libanu w okresie wojny domowej” (s. 150—152).
Zeszyt 4 otwiera sprawozdanie pt. „Światopogląd — polityka — metodyka dziennikarska” z konferencji na Sekcji Dziennikarstwa w Lipsku w maju 1983, w ramach obchodów Roku Karola Marksa. Zamieszczono też referat wprowadzający Willy’ego W a 11 h e r a „O politycznym znaczeniu umiejętności dziennikarskich” (s. 180—185). Dalej mamy dwa artykuły dotyczące dziennikarstwa telewizyjnego: Manfred Anders i Klaus P r e i s i g k e piszą o tendencjach rozwojowych podawania informacji (s. 187—190), a Brigitte D ii s t e r-
w a 1 d o specyfice dziennikarskiego procesu pracy w tv (s. 190—194). Autorka traktuje o pracy koncepcyjnej, planowaniu, procesie twórczym, komponowaniu i kompozycji, sprzężeniu zwrotnym (badaniu oddziaływania), pracy masowej. Znalazło się w numerze miejsce na wybrane wypowiedzi z konferencji redakcyjnej gazety l,eipziger Volkszeitung nt. „Aktualne zadania w działalności informacyjnej” (s. 199—206). Thomas
Falkner publikuje I część szkicu
0 roli dziennikarstwa burżuazyjnego
w kontrrewolucyjnych kampaniach, tu dziennikarstwa RFN skierowanych przeciw NRD (s. 206—209).
Gunter Raue opisuje początki dziennikarstwa swego kraju w latach 1945—1949; wówczas, w 1946 r. podczas kampanii wyborczej do gmin
1 ówczesnych parlamentów krajo
wych, prasa niemarksistowskich partii CDU i LDPD stosowała formy zaczerpnięte z okresu Republiki Weimarskiej, nierzadko atakując wprost SED i jej kandydatów. Przytoczono demagogiczne slogany z organu Partii Liberalno-Demokratycznej Das Sachsische T aęcsblatt: „Odrzucamy
dyktaturę jednego człowieka, jednej partii i jednej klasy”; „Chcemy niemieckiego państwa ludowego, ale nie państwa klasowego”; „Chcemy państwa socjalnego, lecz nie socjalistycznego”. Autor podkreśla, żc prasa SLD reagowała wprost tylko na otwarte prowokacje polityczne.
Fadhil al- A z z a w i pisze o kulturze i prasie Iraku (s. 220—222, są to tezy rozprawy doktorskiej). Rzadko podejmowany temat grafiki prasowej był przedmiotem pracy dyplomowej Uty Richter (s. 225—230). Po konstatacjach ogólnych (samodzielne formy graficzne są także samodzielnymi formami wypowiedzi;