PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1997 2/3 PL ISSN 0033-202X
DARIUSZ ANASZKO
ROZWÓJ I ORGANIZACJA RYNKU WIDEO W POLSCE
Pojawienie się wideo w Polsce oraz początki rynku wideo — okres korsarski. Organizowanie oficjalnego rynku wideo w 1. 1987-1989. Rozkwit i stabilizacja rynku w 1. 1990-1994. Piractwo i walka z nim. Wejście w życie ustawy o prawie autorskim.
WSTĘP
Artykuł niniejszy oparty jest na pracy magisterskiej1 napisanej przez jego autora pod kierunkiem prof. dra hab. Józefa Wojakowskiego. Przedmiotem artykułu jest analiza rynku wideo w Polsce od jego początków do maja 1994 r., przy czym jako rynek należy rozumieć tutaj całokształt spraw związanych z obiegiem kaset wideo. Dlaczego właśnie taki temat? Kasety wideo nie są niczym innym, jak nowym środkiem zapisu utworu artystycznego (w tym przypadku filmu), a sprawy związane z ich dystrybucją analogiczne są do związanych z rozpowszechnianiem innych nośników, np. książek. Wypożyczalnie kaset wideo tak naprawdę nie są zaś niczym innym, jak swoistymi bibliotekami oferującymi jeden z rodzajów dokumentów audiowizualnych. Dodatkowo jeszcze nowy wynalazek — magnetowid — pojawił się w Polsce w bardzo specyficznym okresie schyłku jednego systemu polityczno-gospodarczego i początku drugiego. Chyba w związku z powyższym narosło wokół tego rynku mnóstwo niejasności i wątpliwości, które wpływały na taki a nie inny jego rozwój.
Zakres chronologiczny pracy ograniczono do maja 1994 r. W dniu 23 maja tego roku weszła w życie ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych2, która uporządkować miała (i jak się wkrótce okazało — uporządkowała) rynek wideo. Praca dotyczy okresu, zanim ten porządek nastąpił — okresu pełnego zawirowań i zwykłego bałaganu.
POJAWIENIE SIĘ WIDEO W POLSCE ORAZ POCZĄTKI ROZWOJU RYNKU WIDEO — OKRES KORSARSKI
Magnetowidy i kasety w większych ilościach pojawiły się w Polsce jeszcze pod koniec lat siedemdziesiątych. Przywożone były przez osoby powracające
D. Anaszko: Rozwój i organizacja rynku wideo w Polsce. Uniwcrsylel Warszawski. Inslytul Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej. Warszawa 1996.
Ustawa i dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. „Dz. U." nr 24 poz. 83.